سیده سمانه میرمرادی - دانشجوی دکتری دانشکده معارف و اندیشه اسلامی، دانشگاه تهران
احمد برخورداری - دانشآموخته کارشناسی ارشد مطالعات جهان دانشگاه تهران

از آنجا که هر کدام از روشهای محققان غربی برای تحلیل متون اسلامی مبانی قواعد و نقاط ضعف و قوتی دارند، از این رو روش شناسی محققان غربی ضروری مینماید. در این پژوهش که به روش توصیفی - تحلیلی و کتابخانه ای انجام شده، به نقد متنی و چگونگی کاربست آن در قرآن پرداخته میشود. نگارندگان به دنبال فهم این مسئله که روش نقد متنی برای تحلیل متن قرآن چه مبانی و چه نتایجی دارد این روش را تبیین و کاربست آن را در قرآن مورد بررسی قرار داده اند. فرآیند نقد متنی در سه مرحله تحریر بررسی و تصحیح انجام میشود. محاسن کاربست نقد متنی درباره قرآن عدم تعارض نقد متنی با اصالت متن تقدس الهیاتی و دیگری توجه سنت اسلامی به وجود مصحفها و قرائات گوناگون است. نقد کاربست روش نقد متنی درباره قرآن عدم وجود خطاهای نگارشی ادعایی در میان اختلافات قرانات و دیگری غفلت از جایگاه سنت شفاهی می باشد. این روش مانند برخی دیگر از روشها از مطالعات عهدینی اتخاذ شده و در مورد قرآن به کار رفته در حالی که تفاوت های قرآن با کتاب مقدس مستلزم این است که هریک با رویکردی اساسا منطبق با معیارهای خاص خود بررسی شوند. چرا که هم تاریخ تکوین متون مقدس با هم متفاوت است هم پنداشت آنها از خودشان و هم پنداشت باورمندانشان از آنها بنابراین باید با احتیاط از کاربستیک روش برای همه آنها سخن گفت.

نقد متنی دایره المعارف قرآن (EQ)، مستشرقان، روش شناسی