استاد ابزاری است در درک و بینش تحولاتی که مردمان هر ملت از سر گذرانده اند. به عبارتی اسناد دستاویزی است برای شناخت تاریخ و فعالیتهای اجتماعی ،سیاسی نظامی اقتصادی اداری مذهبی فرهنگی و...... برشی از زندگانی گذشتگان، بدین معنا آزمون پیشینیان در رویارویی با رویدادها به منظور تسهیل پیشرفت حیات اکنون، به مثابه اساسی ترین و راهگشاترین ابزار دولت ها است. قرن دهم هجری مصادف با تکوین حکومت صفوی دوران بازیابی هویت ایرانی ذیل ایدئولوژی منحصر به فرد صفویان که بر سه رکن تشیع، تصوف، سلطنت استوار بود آغاز شد. بدین معنا، بر آمدن صفویان تدریجا هویت سیاسی ایران را که در اثنا زمان از دست رفته بود را بازیابی کرد و تصویر وطن تعلق بدان را در اذهان متحول ساخت. از این رو در این جستار تلاش شده است تا با روش تاریخی و مطالعه مروری به معرفی اسناد تاریخی در ذیل محتوا و درون مایه سلطانیات،
اخوانیات دیوانیات که پژواک و بازتابی از تحولات جامعه ایران در عصر صفوی است و تبیین اهمیت جایگاه آن در مطالعات تاریخی باستان شناسی انسان شناسی و.... به منظور بازسازی بازخوانی و قرائت رفتارها و کنش ها اجتماعی، سیاسی نظامی اقتصادی اداری مذهبی و.... که منتج به حصول هویت ایرانی در این عصر گشته پرداخته شده است.