شهرزاد شرافت
مهناز خدامی

ولکانیسم پلیوکواترنر پهنه ایران مرکز در محدوده‌های کرد - جنوب غرب استان یزد و شمال غرب - جنوب شرق استان اصفهان برونزد دارد. سیمای سنگ‌های آتش‌فشانی منطقه عمدتاً به اشکال گنبد، زبان‌های گداز، سنگ‌های آذرآواری در جریان قطعات ولکانیک ( لاهار) دیده می‌شود. ساخت‌های مختلفی از جمله ساخت رمپ (پلکانی) ساختارهای ناشی از رشد گنبد، برش پای، ساخت حفره‌ای و توده‌ای در سطوح خود برشی شده در این سنگ‌ها قابل رویت است. آلتراسیون نیز اشکال خاصی در این سنگ‌ها به وجود آورده است. ترکیب این صحنه‌ها عمدتاً آندزیت بازالتی، آندزیت، داسیت و ریوداسیت بوده و دارای رخسار هی متنوعی می‌باشند. این بشناسی و ساختار سنگ‌های آتش‌فشانی این مناطق و چگونگی رشد گنبد در این مقاله توضیح داده می‌شوند.