خصوصیات کانی‌شناسی، ژئوشیمیایی و پترولوژیکی سنگ‌های ماگمای تفرش

منطقه مورد مطالعه که در استان مرکزی در 221 کیلومتری جنوب غربی تهران چاپ شده است که بخشی از چهار گوشه قم می‌باشد . از نظر زمین‌شناسی سنگ‌های آتش‌فشانی و نفوذی بخش اعظم منطقه را در بر گرفته‌اند. سنگ‌ها یا طرز نشانی فوق متعلق به ائوسن بود و دارای ترم های مختلف سنگی شامل آندزی، بازالتی، آندزیت، تراکی آندزیت، داسیت و ریولیت می‌باشند. سنگ‌های نفوذی منطقه شامل دیوریت ، دیوریت کوارتزدار ، تونالیت و گرانودیوریت هستند. به لحاظ سنی سنگ‌های ولکانیکی متعلق به ائوسن و سنگ‌های نفوذی بر دست و سن میانی و احتمالاً با توده‌های نفوذی مشابه در منطقه ثابت هم‌سن و. به لحاظ کانی‌شناسی حمدان و سنگ‌های نفوذی و خروجی دارای پلاژیوکلاز 30، فلدسپات آلکالن، کوارتز ، کلینوپیروکسن و بیوتیت هستند. بلورهای آمفیبولی با حاشیه سوخت از خصوصیت بارز سنگ‌های ولکانیک منطقه می‌باشد که نشان دهنده عدم تعادل ترمودینامیکی در ماگمای در حال سقوط بوده است. از نظر پتروگرافی سنگ‌های خروجی بیشتر دارای بافت‌های پرفیری و میکرولیتی بود در حالی که سنگ‌های نفوذی دارای بافت‌های گرانولار و پرتیتی می‌باشند. از نظر ژئوشیمیایی و پترولوژیکی تغییرات عناصر اصلی، ضریب تفریح و عناصر کمیاب نسبت سیلیس بررسی شده که همگی پدیده تفریق در از طریق تبلور ماگمایی را تأیید می‌نمایند. بر اساس نمودارهای پترولوژیکی سنگ‌های ماگمایی منطقه و مرز خروجی و نفوذی ماهیت کالکو آلکالن و در مواقعی توله ایتی را نشان می‌دهند. و سنگ‌های ولکانیکی در محدوده آندزیت های کوهزایی قرار می‌گیرند. تشابه سنگ‌های ولکانیک من پلوتونیک و وابستگی مکانی و زمانی نزدیک به هم این سنگ‌ها این احتمال را که سری‌های ولکانیک و پلوتونیک منطقه از نظر ماگمایی خاستگاه تکتونوماگمایی یک یکسان داشته‌اند را تقویت می‌کند.

Keywords:

ولکانیسم , پلوتونیسم , آندزیت , حاشیه قاره , کالکو آلکالن