بررسی سنگ شناختی و ژئوشیمیایی رخسار های آتش‌فشانی کرتاسه پیشین منطقه مری

ورق 100٬000 مری در بخش جنوب خاوری چهارگوش 250 هزارم خارتوران است. این منطقه بخش کوچکی از ناحیه ساختاری سبزوار است که در محدوده بین استان‌های سمنان و خراسان جای دارد. افق‌های از سنگ‌های آتش‌نشانی در میان لایه‌های آهکی - شیلی کرتاسه پیشین دیده می‌شود که نشانگر خروج آن‌ها در محیط دریایی است. سنگ‌های رسوبی میزبان رخسار دریایی دارم و گداز ها ساخت بالشی نشان می‌دهند. ترکیب گداز لیگی این دوره از آندزی بازالتی و بازالتی ان آمیگدوئیدال اسپیلیتی است. بررسی میکروسکوپی بافت این سنگ‌ها را اینترسرتال - آمیگدوئیدال و پورفیریتیک با زمینه اینترسرتال - آمیگدوئیدال نشان می‌دهد. کانی اصلی این سنگ‌ها بلورهای پلاژیوکلاز ، کانی‌های فرعی آن‌ها اسفن ، لوکوسن و کاری‌های کدر و زمین از میکرولیت های پلاژیوکلاز متقاطع با ترکیب سدیک است. در بررسی میکروسکوپی گداز های یاد شده شواهدی چون آلبیتی شدن فلدسپار های زمین، تجزیه اسفن به لوکوکسن ، فراوانی کلریتی، لکه‌های کربنات و کانی‌های کدر اکسید آهن هم با حفره‌های فراوان پر شده با کلسیت و کانی‌های که در آهن شواهدی بر پدیده اسپیلیتی است. ظهور شکل‌های بافتی، اسکلتی و غیره در پلاژیوکلاز ها نشانگر ساعت شدید سرد شده دیدن سنگ‌ها است که در محیط دریایی کرتاسه انجام شده است . نمودارهای ژئوشیمیایی طبیعت سنگ‌های مورد بحث را آلکالن کمی گراییده به کالکو آلکالن و گرایش آن‌ها را کم پتاسیک معرفی می‌کند. موقعیت نمونه‌ها در نمودارهای عناصر اصلی نسبت SIO2 روند مثبت و تفریق ماگمایی را نشان می‌دهد. با این حال به نظر می‌رسد افزایش چشمگیر نسبت به SIO2 - CAO و SIO2 - NA2O در نمونه‌های حد واسط نشانگر پدیده آلبیتی شدن به آن‌ها است. در نمودارهای عناصر ( SR RB) LFS و ( ZR.Y ) HFS نسبت به SIO2 تجمع چشمگیر این عناصر در نمونه‌های بازالتی بیانگر پالایش این سنگ‌ها با پوست است.