هادی زارعی محمود آبادی - استادیار، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران،
مهسا اقدامی - کارشناس ارشد مهندسی ایمنی، بهداشت و محیط زیست واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران

حوادث و مخاطرات ایمنی در محیط های دانشگاهی، به ویژه در دانشگاه علوم پزشکی جیرفت، همواره یک دغدغه مهم بوده است. شناسایی، طبقه بندی و ارزیابی دقیق ریسک های ایمنی، گامی کلیدی در جهت پیشگیری از این حوادث و ارتقای سطح ایمنی در این دانشگاه است. هدف از این پژوهش، شناسایی، طبقه بندی و ارزیابی ریسک های ایمنی با کاربرد تلفیقی روش هایHAZOPوFMEA در دانشگاه علوم پزشکی جیرفت بود. این مطالعه به صورت مقطعی-توصیفی در سال۱۴۰۲انجام شد. برای جمع آوری داده ها از روش هایHAZOPوFMEA به صورت تلفیقی استفاده شد. در روشHAZOP،۱۰نفر از کارشناسان ایمنی و بهداشت حرفه ای به عنوان تیم مطالعه، به بررسی و تجزیه و تحلیل فرآیندهای مختلف دانشگاه علوم پزشکی جیرفت پرداختند. در روش FMEA نیز، ۵ نفر از کارشناسان فنی و مهندسی دانشگاه، به بررسی و تحلیل خرابی های احتمالی تجهیزات و سیستم های دانشگاه پرداختند. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. در این مطالعه،۱۲۰ ریسک ایمنی در دانشگاه علوم پزشکی جیرفت شناسایی شد. بیشترین فراوانی ریسک ها مربوط بهبخش های آموزشی (۴۰%)، درمانی (۳۰%) و اداری (۲۰%) بود. از نظر نوع ریسک، بیشترین فراوانی مربوط به ریسک های فیزیکی (۵۰%)، شیمیایی (۳۰%) و بیولوژیکی (۲۰%) بود. نتایج این مطالعه نشان داد که استفاده تلفیقی از روش هایHAZOP وFMEAمی تواند ابزاری کارآمد برای شناسایی، طبقه بندی و ارزیابی ریسک های ایمنی در محیط های دانشگاهی باشد. با توجه به یافته های این مطالعه، به نظر می رسد که توجه بیشتر به ریسک های موجود در بخش های آموزشی و درمانی، و همچنین ریسک های فیزیکی، می تواند در ارتقای سطح ایمنی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت نقش موثری داشته باشد.

ریسک ایمنی،HAZOP،FMEA، دانشگاه علوم پزشکی، جیرفت