حامد ابراهیمی - کارشناس عمران
علی اکبر جلالی - دانشیار دانشکده برق دانشگاه علم و صنعت ایران

توسعه قطارهای پر سرعت در بیش از 24 کشور جهان آغاز شده و پیش بینی می شود این فناوری در سالهای آینده یکی از محورهای اصلی توسعه اقتصادی بسیاری از کشورهای جهان شود. بررسی های کارشناسی نشان میدهد که توسعه قطارهای زیر 200 کیومتر در ساعت، دیگر مقرون به صرفه نیست و با توسعه بزرگراه ها از اهمیت سنتی این قطارهای کم سرعت در بخش باری نیز کاسته شده است. اگر تاثیرات شگرف اجتماعی و اقتصادی قطارهای پر سرعت مورد توجه مسئولین کشور قرار بگیرد و تقاضا برای آن از طرف مردم مطرح شود، زمینه توسعه این قطارها در این نیز فراهم خواهد شد. در سالهای اخیر شرکتها و بخش قابل توجهی از کشورها به امتیازات کم نظیر شبکه مدرن ریلی پرسرعت و بخصوص به جایگاه اقتصادی آن پی برده اند و تلاش دارند فناوریهای وابسته به آنرا که می تواند منشا اشتغال زیادی شود را توسعه داده و به کشورهای دیگر صادر نمایند. یک کشور فعال در این زمینه اسپانیا است که در حال بازریابی فروش قطارهای پرسرعت خو می باشد. تجربه موفق بسیاری از کشورها مانند ژاپن در توسعه قطار پرسرعت شینکانسن نشان میدهد که بیشترین اثر توسعه این پدیده در حوزه اقتصادی بوده است. با توجه به آلودگی هوا، ترافیک و اشباع زمین، یکی از نیازهای ضروری امروز تهران و بعضی از شهرهای بزرگ ایران قطار پرسرعت است. در این مقاله ضمن برشمردن مزایای استفاده از قطارهای پر سرعت از منظر اقتصادی به تجربیات موفق جهانی در این زمینه پرداخته شده است. بررسی مزایای قطارهای پرسرعت در ایران از نگاه اقتصادی بخش دیگری از این مقاله را تشکیل داده است.

قطار پرسرعت، مزایای اقتصادی، شبکه ریلی، قطار، اشتغال