منطق علی بن ابی طالب علیه السلام در انتصاب والیان کوفه و یمن و مصر

زمانه خلافت قریب به پنج ساله علی بن ابی طالب علیه السلام و ساختار و سازوکار حکمرانی ایشان پیوسته محل توجه مورخان و پژوهشگران بوده و است. بی تردید از مهمترین ارکان حکومت علی بن ابی طالب علیه السلام والیان و فرمانداران او هستند که نقشی بی بدیل در اداره حکومت و پیشبرد آن داشته اند؛ ازاین رو پژوهش های مختلفی درباره شخصیت و کارنامه آن ها در چارچوب خلافت خلیفه چهارم مسلمانان انجام گرفته است. در این میان ارتباط بین شخصیت و کارنامه والی با منطقه ای که در آن به امارت برگزیده شده است و اینکه علی بن ابی طالب علیه السلام به آن توجه کرده اند یا نه، سوال مهمی است که نگارنده درصدد پاسخ به آن برآمده و در مرحله نخست برخی مناطق مهم جغرافیای حکومت علی بن ابی طالب علیه السلام (کوفه، یمن، مصر و مدائن) را بررسی کرده است. گفتنی است نتایج این پژوهش که بی تردید کمک بسزایی به دولتمردان و حکمرانان اسلامی در کم وکیف انتصاب کارگزارانشان می کند نشان می دهد که در زمانه حکمرانی علی بن ابی طالب علیه السلام انتصاب هر فرد بسته به شرایط جغرافیایی و سیاسی و اجتماعی انجام گرفته و ارتباط تنگاتنگی میان کارنامه و شخصیت والی و محلی که بدان گماشته شده وجود دارد. گفتنی است این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی و با تاکید بر مطالعات تطبیقی انجام شده و اطلاعات آن به شیوه کتابخانه ای جمع آوری شده است.

Keywords:

علی بن ابی طالب علیه السلام , والیان , کارگزاران , منطق انتصاب , حکومت اسلامی , خلافت