کودهای زیستی؛ راهکاری نویدبخش برای افزایش بهره وری زعفران (Crocus sativus)

زعفران یکی از گونه های گیاهی گلدار پاییزه است که به عنوان یک گیاه ادویه ای و دارویی گران قیمت از منطقه مدیترانه گرفته تا غرب آسیا کشت میشود. در حال حاضر کشت زعفران محدود به ایران و کشورهای با تمدن کهن تر نظیر هند، اسپانیا، ایتالیا، یونان و ترکیه است. از آنجایی که به دلیل هزینه های بالای تولید و عملکرد کم، در بسیاری از کشورها، کشت زعفران در خطر نابودی است، لذا این امر توجه بیشتر محققان و سیاستگزاران بخش کشاورزی را می طلبد. از طرفی کشاورزی فعلی و راهکارهای مدیریت عناصر غذایی بیشتر متکی بر استفاده مداوم از کودهای شیمیایی است که تاثیرات منفی زیادی بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاکها، کاهش محتوای آلی خاک و نیز کاهش فعالیت میکروبی آن دارند. لذا استفاده از کودهای زیستی (Biofertilizers) به عنوان یک روش ارزان قیمت اکولوژیکی و دوستدار محیط زیست برای جایگزینی یا تکمیل اثر کودهای شیمیایی و حفظ حاصلخیزی خاک پیشنهاد میشود. کودهای زیستی نقش مهمی در حفاظت خاک و بهره وری گیاهان زراعی دارند چرا که دارای میکروارگانیزم هایی هستند که تامین عناصر غذایی را برای گیاهان میزبان، تقویت کرده و رشد و نمو بهتر آنها را تضمین می کنند. همچنین کودهای زیستی، ارگانیک و زیست تخریب پذیر هستند و از طریق تثبیت نیتروژن، محلول سازی فسفر، پتاسیم و آزادسازی مواد تنظیم کننده رشد گیاه، غنادهنده خاک ها می باشند. کودهای زیستی را در گروه های باکتریایی، سیانوباکتریایی، قارچی و جلبکی طبقه بندی می کنند. در این نوشتار نقش انواع کودهای زیستی در بهبود بهره وری و عملکرد زعفران بررسی شده است.

Keywords:

تثبیت نیتروژن , ریز جلبک , ریزوبیوم , سیانوباکتری , مایکوریزا