بررسی پایش و حذف فلزات سنگین از منابع خاک با استفاده از فناوری نوین گیاه پالایی

حفاظت و پاکسازی منابع محیط زیست در کنار تولید مواد غذایی برای ادامه حیات بشر بسیار ضروری است؛ به جذب و برداشت عناصر سنگین توسط برخی گیاهان که قادرند این عناصر را جذب کرده و در اندام های خود ذخیره کنند گیاه پالایی گفته می شود گیاه پالایی یک روش پالایش است و بعضی گیاهان علاوه بر جذب و تجمع عناصر سنگین قادر به تغییر شکل و یا تصعید این عناصر نیز می باشند این فناوری برای پاکسازی منابع خاک و آب مورد استفاده قرار می گیرد و قادر است انواع آلودگی های آلی و معدنی را رفع کند؛ جواب گرفتن از تکنیک گیاه پالایی به عواملی مثل گونه گیاهی مورد استفاده، نوع و میزان عناصر سنگین آلوده کننده خاک و شرایط خاک هر منطقه بستگی دارد. فناوری گیاه پالایی، گیاهان را بر مبنای توانایی در جذب، تجمع، تغییر شکل، تصعید و... فلزات سنگین طبقه بندی می کند و محتوای فلزات سنگین آلوده کننده خاک را بات روش های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی تعدیل می بخشد. امروزه به کمک علم و با فناوری های جدید زیستی با تولید گیاهان تراریخته می توان فلزات سنگین و عناصر سمی جذب شده توسط گیاهان را به ترکیبات قابل استفاده و غیرسمی تبدیل کرد که زیانی برای محیط زیست و موجودات زنده ندارند. در فناوری گیاه پالایی گیاهان به عنوان پمپ خورشیدی عمل کرده و فلزات سنگین را از محیط خاک جمع آوری می کنند در واقع این روش از ارتباط بین میکرواورگانیسم ها و گیاهان برای جمع آوری فلزات سنگین بهره می برد. انواع فرآیندهای گیاه پالایی شامل ۱ -کنترل هیدروپونیک ۲ -تخریب توسط گیاه ۳- استخراج توسط گیاه ۴- تثبیت توسط گیاه ۵ - تصعید توسط گیاه ۶ - تخریب توسط ریزوسفر ۷ -تصفیه توسط ریزوسفر می باشند. در حالت کلی یک مشکل اساسی در استفاده از فناوری گیاه پالایی نحوه مدیریت بیومس آلوده تولیدی توسط این گیاهان است با توجه به اینکه گیاهان کشت شده به منظور زیست پالایی برای مصرف دام مناسب نمی باشند لذا می توان با سوزاندن و تخمیر این گیاهان و تولید گاز از بیومس این گیاهان بهره برد همچنین به منظور کاهش حجم اولیه بیومس این گیاهان می توان از روش های کمپوست سازی و متراکم کردن استفاده نمود.

Keywords:

آلودگی خاک , فلزات سنگین , گیاه پالایی , پایداری محیط زیست