علیرضا نورپور - استادیار دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
احمدرضا انواری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران

مخاطرات و خسارت های ناشی از ذرات معلق به پارامترهای زیادی بستگی دارد. صنعت سیمان یکی از 17 صنعت آلودهکننده است که در لیست مرکز کنترل آلاینده ها (CPCB) قرار گرفته است. ذرات سیمانی حاوی آلاینده هایی نظیرفلزات سنگین مانند نیکل، کوبالت و سرب است که برای ادامه حیات در محیط زیست مخاطره آمیز است. یک تخمین برایتولید نانومواد در سال 2004 برابر 2000 تن بوده و پیشبینی می شود که در سال 2020 به رقم 58000 تن برسد. اینرقم بالا که در پیشبینی ها ذکر گردیده است ، زنگ خطری است به این جهت که با افزایش تولیدات نانوذرات میزان تماساین مواد با محیط زیست و انسان ها نیز رو به افزایش خواهد گذاشت. همچنین این احتمال وجود دارد نانوذرات واردسیستم عصبی انسان شوند و از این طریق موجب خطرات گوناگونی برای انسان بر حسب نوع و خاصیت شیمیایی ومیکروبیولوژی خود شوند. انتخاب صحیح مشخصات الیاف های فیلتر می تواند سبب جذب و افزایش کارایی فیلترها براینانوذرات گردد. در این مقاله به بررسی اثرات و مخاطراتی که از جانب ریزگرد ها و نانوذرات به انسان و محیط زیست واردمی شود مستقل از اینکه حاوی چه عناصری ویژه ای هستند پرداخته شده. نتیجه سنجش خروجی آلاینده ذرات معلق کهاز یکی از کارخانجات سیمان در شهر تهران مورد استفاده قرار گرفته است، که نشان دهنده ی آن است که با وجود اینکهغلظت ذرات معلق خروجی آنها بر ای الکتروفیلتر و گریت کولر به ترتیب در محدوده 440-240 و 390-135 میکروگرم بر متر مکعب در گزارش به ثبت رسیده ولی همین مقادیر نیز برای کارکنان و افرادی که در مجاورت این مکان ها ساکنهستند خطرات زیادی را به بار می آورد.

نانوذرات ، آلودگی هوا ، ارزیابی ریسک ، سیمان