موانع انعطاف پذیری در فرآیند ذهنی طراح

معماری فرآیندی پیچیده و چندبعدی است که مسائل گوناگونی را در بر می گیرد. در نتیجه معمار در فرآیند معماری باطیف وسیعی از مسائل مواجه خواهد شد و یافتن پاسخ بهینه به چنین سوالاتی مستلزم کشف، طرح و ارزیابی راهکارها میباشد. برخورداری از هوش سیال به معمار کمک می کند تا جنبه های بیشتری از مسائل طراحی را بررسی کند و راهکارهایمتنوعی را بیان کند. درنتیجه انعطاف پذیری در فرآیند طراحی معماری امری ضروری است. عدم انعطاف پذیری ذهن درفرآیند طراحی معماری را میتوان تحت عنوان تثبیت یا جمود ذهنی بیان کرد. تثبیت در طراحی به وضعیتی گفته می شود کهدر آن طراح بر روی یک یا تعداد محدودی ایده متمرکز می شود به گونه ای که مانع کشف و خلق ایده های جدید می شود.شناخت علل این وضعیت و راهکارهای کنترل آن می تواند به افزایش انعطاف پذیری در فرآیند طراحی کمک کند. این پژوهشتلاش می کند تا با بررسی منابع کتابخانه ای به پرسش های روبرو پاسخ دهد: انعطاف پذیری چیست و چه ارتباطی با خلاقیتدارد؟ انعطاف پذیری چه نقشی در فرآیند طراحی معماری دارد؟ موانع انعطاف پذیری ذهن طراح چیست و چگونه میتوان آنهارا کنترل کرد؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است که عواملی مانند مولدهای مسائل طراحی، سوگیری شناختی، مطالعه ومشاهده نمونه موردی و دانش حوزهای بر کاهش انعطاف پذیری ذهنی طراح اثرگذارند. طراحی بر اساس قیاس ، استفاده ازهای اولیه و تجارب متنوع از جمله راهکارهایی هستند که با کنترل عوامل ذکر شده، قابلیت های دنیای دیجیتال، کنترل ایدهمیتوانند به افزایش انعطاف پذیری طراح کمک کنند. اگرچه تحقیقات روانشناسی به طور فزایندهای به انعطاف پذیری ذهنی وعوامل موثر بر آن پرداخته اند و مطالعات متعددی نیز به بررسی فرآیند طراحی معماری اختصاص یافته اند، اما هنوز هم خلاءقابل توجهی در زمینه درک رابطه بین این دو حوزه وجود دارد. کاوش در این رابطه می تواند زمینه را برای تحقیقات آیندهفراهم کند.

Keywords:

انعطاف پذیری , خلاقیت , فرآیند طراحی معماری , هوش سیال , تثبیت