بتول باهک - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری
بهجت سادات احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا -اقلیم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری

توسعه پایدار به معنی تأمین نیازهای نسل امروز بدون به مخاطره انداختن توانایی نسل های آینده برای تأمین نیازهای ایشاناست .توسعه پایدار فصل مشترک رشد اقتصادی با پیشرفت اجتماعی وکارآمدی فعالیت های زیست محیطی می باشد . در این میان نقشفعالان زیست محیطی در جامعه امروزی یکی از ارکان مهم توسعه به حساب می آید که همکاری دیگر مجامع ملی و بین المللی را میطلبد . مقاله حاضر به نگرشی خاص نسبت به موضوع بارشهای سنگین و تأثیر آن بر توسعه پایدار می پردازد که در آن ضمن اشارهای به بارشهای سنگین در گذر تاریخ ، توسعه پایدار بعنوان محور قرار گرفته شده ودر خاتمه یک برنامه استراتژیک در این خصوصپیشنهاد می گردد. به منظور بررسی آماری و سینوپتیکی بارش های سنگین پاییزه و زمستانه شهرستان تربت حیدریه ،از داده های روزانه بارش سنگین در طی دوره آماری (1951-2008 میلادی) مطابق با (1384-1330 شمسی) و نقشه های سینوپتیکی که از سایت NOAA اخذ گردید،استفاده شده است.پس از آماده سازی داده ها جهت ورود به نرم افزار spss بررسی آماری بارش انجام گردید .سپس با تعیین روزهای همزمان با بارش سنگین ، الگوی سینوپتیکی استخراج گردید.با تهیه نقشه های سطح زمین،سطوح 500 و 700هکتوپاسکال برای هر یک از الگوهای استخراج شده،از 48 ساعت قبل مورد بررسی وارزیابی قرار گرفتند.بررسی آمار و ارقام بارش وهمچنین تفسیر نقشه های بدست آمده برای منطقه نشان می دهد که در طول دوره آماری فوق ،میانگین بارش سنگین در فصل پاییز وزمستان درایستگاه تربت حیدریه 39.7 میلی متراست.بررسی نقشه های سینوپتیکی در هنگام وقوع بارش سنگین در این شهرستاننشان می دهد که شدت و گسترش بارشهای سنگین در منطقه به گسترش سیستم های فشار در سطوح مختلف جو که عموما منشابیرونی دارند وابسته است.ضمن اینکه تامین رطوبت در هر الگو متفاوت بوده و از مسیرهای رطوبتی ،دریای سرخ خلیج فارس،مدیترانه و دریای سیاه تامین می شود. شناسایی شرایط سینوپتیک به وجود آورنده این بارشها می تواند در پیش بینی زمان وقوع و ایجادآمادگی لازم مفید باشد. از آنجا که بارشهای سنگین بر فرسایش شدید خاک،از بین رفتن محصولات کشاورزی ،به زیر آب رفتنسواحل تاثیر مستقیم دارد و بروز چنین بارشهایی بدون پیش بینی ،بر کاهش توسعه پایدار در منطقه تاثیر می گذارد و نیزاین نوعبارشها با توجه به تاثیرگذاری بر افزایش دبی ،حجم رواناب و سیلابهای احتمالی در حوضه های موردنظر از اهمیت ویژه ایبرخوردار است وبا تاکید بیشتری مورد بررسی قرار گرفته است.

توسعه پایدار،سیستم های فشار،نقشه های سطح زمین،نقشه 500 هکتوپاسکال ،تربت حیدریه