زینب مشهور - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز

محورهای طبیعی شهرها، نظیر رودخانه ها، نقش مهمی در شکل گیری سیمای شهرهای رودکناری و ایجاد و تقویت حیات مدنی، همبستگی جمعی و اعتلای روانی جامعه خواهند داشت. این محورها نه تنها با ابعاد اکولوژیکی، زیبا شناختی و اجتماعی خود نقش مهمی در استخوان بندی سازمان فضایی، ارتقاء کیفیتهای اکولوژیکی و زیباشناختی شهرها ایفا می کنند، بلکه همواره به عنوان یکی از عوامل هویت بخش شهرها مطرح بوده و ترکیب فعالیتهای عمومی و منظر یادمانی این محورها تداعی گر حس خاطره جمعی در شهرها بوده و زمینه پایداری اجتماعی فضاهای شهری را فراهم می نماید. این پژوهش با شناخت و تبیین مؤلفه های هویت بخش کالبدی، عملکردی و اکولوژیکی ساختار طبیعی شهر در مقیاس کلان و میانی، به عنوان عاملی مهم در پایداری اجتماعی فضاهای عمومی به بازشناسی و ارزیابی نقش رودخانه کارون بر هویت بومی شهر اهواز در چارچوب استراتژی مدیریت ساختار طبیعی شهر پرداخته و به مقایسه تطبیقی آن با رودخانه زاینده رود در اصفهان و تحلیل فرصتها و تهدیدهای این محو می پردزد. در انجام این تحقیق از روش ارزیابی کیفی به صورت توصیفی- تحلیلی- تطبیقی و راهبرد مطالعه نمونه موردی بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که شهر اهواز نیازمند توجه پروژه های بالادست به نقش رودخانه در استخوانبندی و ساختار کالبدی شهر می باشد. ع لاوه بر این، توجه به پیوستگی شهر و رودخانه در مقیاس میانی و نیز پیوستگی حاشیه رودخانه و توجه به توقعات موضعی طراحی و ساماندهی حاشیه رودخانه در مقیاس خرد (استفاده از استانداردهای طراحی مناطق رودکناری و فاکتورهای بومی منطقه)، نقش مهمی را در احیاء نقش آن در ساختار شهری دارد و رودخانه می تواند به عنوان یک کانال فرهنگی- طبیعی خداداد تقشی اساسی در ساماندهی بافت شهر، نه فقط در امتداد محوری که در گستره سطحی آن نیز ایفا کند.

هویت شهری، فضای شهری پایدار، م ناطق رودکناری