نرگس توکلی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم گیاهی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد
حمزه امیری - دانشیار،گروه زیس تشناسی، دانشگاه لرستان
حسن احمدوند - دانشیاردانشگاه علوم پزشکی لرستان

جنس Zosimaمتعلق به تیره چتریان بوده که از تیر ههای بزرگ دو لپه ای است. این جنس در ایران 6 گونه دارد کهگونهZosima absinthifolia (Vent.) Linkگیاهی علفی و پایا است و در ایران، در نواحی شمال، شمال غرب، غرب، مرکز، شرق و جنو بشرق پراکنش دارد. هدف از این مطالعه شناسایی مواد متشکله اسانس و بررسی تغییرات آن در گل و میوه این گیاه است. برای این منظور گیاه مذکور از منطقه در هساری واقع در 45 کیلو متریالیگودرز به سمت اصفهان جم عآوری و در سایه خشک شد. از گل و میوه آن به روش تقطیر با آب اسانس گیری انجام شد. بازده اسانس گل0/11%w/wو بازده اسانس میوه0/17%w/wبود. تجزیه و شناسایی مواد متشکله ی اسانس ها به وسیله ی دستگاهGC/MSصورت گرفت. و در اسانس گل این گیاه در مجموع 61 ترکیب و در اسانس میوه در مجموع 27 ترکیب شناسایی شدند که ترکیبات شاخص گل شامل نریل استات ، اکتیل استات و جرماکرن- دی و ترکیبات شاخص میوه شامل اکتی لاکتانوات، آلفا- پینن و آلفا- نوربورنئول می باشند. ترکیبات شناسایی شده در اسانسگل و میوه از نظر کمی و کیفی تفاوت وشباهت هایی را با هم نشان م یدهند. از ترکیبات مشترک در اسانس گل و میوه این گیاه می توان به آلفا- پینن، 1- اکتانول، کامفن و ترانس کاریوفیلن اشاره کرد

نریل استات - اکتیل استات -GC/MS - اسانس - Zosima absinthifolia