بررسی تطبیقی انتقال ضمان معاوضی در فقه امامیه، حقوق ایران و کنوانسیون بیع بین المللی کالا

این مقاله به بررسی تطبیقی انتقال ضمان معاوضی در فقه امامیه، حقوق ایران و کنوانسیون بیع بین المللی کالا می پردازد. براساس این موضوع تسلیم مبیع و تادیه ثمن به مجرد وقوع بیع محقق نمی شود؛ بلکه تعهدی است که طرفین باید به آن عمل کنند. بنابراین، تحویل کالا و پرداخت ثمن، صرفا تحت تاثیر بیع نیست. بلکه تعهدی است که طرفین باید به آن عمل کنند. این تعهد که در زمان انعقاد قرارداد به وجود می آید و با اجرای آن خاتمه می یابد، تعهد یک طرفه نیست; بلکه دلیل وجود آن تکلیف طرف مقابل است و اگر یکی از آنها کوتاهی کند، دیگری نیز از بین می رود. با توجه به مفاد ماده ۳۸۷ قانون مدنی در صورت تلف شدن مبیع قبل از تسلیم، بیع منفسخ می شود و ثمن باید به مشتری مسترد؛ از دیدگاه اندیشمندان حقوقی ضمانی را که بنا بر مفاد این ماده برعهده بایع قرار گرفته، ضمان معاوضی می باشد؛ با این حال، از آنجایی که موضوع حکم ماده ۳۸۷، ضمان بایع در صورت تلف مبیع است، به آن ضمان تلف نیز گفته می شود. انتقال ضمان معاوضی یکی از مباحث اساسی در یک قرارداد بیع بین المللی است. زیرا این موضوع می تواند روند معاملات و تعهدات طرفین را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. قواعد ضمان معاوضی به این سوال پاسخ می دهند که چه زمانی و تحت چه شرایطی ضمان مزبور از فروشنده به خریدار منتقل می شود.