مجتبی ترکارانی - دانشجوی دکتری جامعه شناسی توسعه
حسن بابایی - دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی

زمان گرچه یک پدیده فیزیکی و طبیعی می باشد ولی درک و تجربه آن یک پدیده بیولوزیک ‏،فرهنگی و اجتماعی می باشد و این درک و فهم از جامعه ای به جامعه دیگر متفاوت است.جوامعی که دارای فهم متفاوتی از زمان می باشند معمولا در ارتباط و فعالیت مشترک با یکدیگر دچار مشکل می شوند و این مشکل خود را به صورت عدم همکاری و مشارکت با یکدیگر و متهم کردن همدیگر به کم کاری وبی نظمی نشان می دهد. چنانکه همه میدانیم غربی ها، جوامعی چون ایران را به کم کاری ،زمان نشناسی وبی دقتی در زمان منتسب کرده اند. در این مقاله ابتدا با مرور ادبیات مربوط به زمان ، یک مدل 4 بعدی جهت شناخت مفروضات و پیش فهم های فرهنگی زمان ساخته شده است که عبارتند از:1-نگاه خطی و غیر خطی یا سیکلی به زمان 2-نگاه چند زمانی و تک زمانی 3-نگاه گذشته گرا- حال گرا-آینده گراو4-افق زمانی ،در ادامه مقاله با استخراج ویژگی های شخصیت ایرانی از دیدگاه دکتر پیران(1387) به تحلیل ویژگیهای شخصیت ایرانی بر اساس مدل 4 بعدی فوق پرداخته شده است