مهدی صفاری - دانشجوی کارشناسی استخراج معدن , دانشکده مهندسی دانشگاه کاشان
محمدرضا مزدیان فرد - عضو هیات علمی گروه مهندسی شیمی, دانشکده مهندسی دانشگاه کاشان
مسعود کاشانی - دانشجوی کارشناسی استخراج معدن ، دانشکده مهندسی دانشگاه محلات

کیفیت آب شهری برای ساکنین, به ویژه در کشورهای توسعه یافته از اهمیت خاصی برخوردار است وجزء شاخص های رفاه و بهداشت اجتماعی در زندگی شهرنشینی امروز در جهان مطرح است. توسعه صنعتی سریع و در نتیجه افزایش حجم فاضلابها وپسابهای معدنی موجب افزایش مداوم غلظت ناخالصی‌ها در منابع آبی شده است. افزایش مداوم این ناخالصی ها در گونه و مقدار اجزاء خطرناک موجود در دریاچه‌ها و رودخانه‌ها و همچنین گاهی اوقات در ذخایر آب زیرزمینی موجب شده است که امکانات متداول برای خالص‌سازی آب در سطح استانداردهای قابل قبول کارایی نداشته و تکنولوژیهای مؤثرتری مورد نیاز است, کربن فعال نقش عمده‌ای در این زمینه می تواند بازی‌کند. در بسیاری از واحدهایی صنعتی ومعدنی که در آنها پسابهای مضر وجود دارد، کربن فعال بطور موفقیت‌آمیزی برای از میان برداشتن موادی که مزه و بوی نامطلوب و همچنین مواد مضری چون رنگها، هیدروکربونهای آروماتیک، استرها، حشره‌کشها و یونهای فلزی سنگین از آب بکار برده می‌شود. در این مقاله عوامل موثر در تولید کربن فعال مناسب برای تصفیه پسابهای معدنی و فاضلاب شهری بررسی میشود. با توجه به پتانسیل بالای کشور به منظور تولید کربن فعال از نظر وجود مواد اولیه ارزان و از سوی دیگر نیاز فراوان کشور به کربن فعال در صنایع مختلف و واردات گسترده این ماده و با توجه به عدم تولید آن به صورت مرغوب در داخل کشور تولید کربن فعال با خواص جذبی مناسب از اهمیت بالایی برخوردار شده است.در تولید کربن فعال اثر هر یک از عوامل فرایند نظیر نوع ماده اولیه ، عامل فعال سازشیمیایی، غلظت مواد ، دمای محیط واکنش، مدت زمان کربونیزاسیون ، مدت فعال سازی و اندازه ذرات مواد اولیه برخواص جذبی کربن فعال مورد بررسی قرار گرفت و شرایط بهینه‌ای تعیین گردیده است. به منظور افزایش سطح ویژه کربن با ایجاد خلل و فرج میکرونی برای جذب گازها میتوان عملیات فعال سازی به روش شیمیایی را با فعال سازی فیزیکی در مرحله دوم ادامه داد. در انجام این فرآیند وضعیت فیزیکی و پارامترهای داخلی دستگاه‌های خردکن ،کوره ها‌ ، خشک کن‌ها ، مخازن مخلوط مواد بسیار مهم هستند. با توجه به نیازصنایع شیمیایی ، کارخانه های فرآوری مواد معدنی ،صنایع مواد غذایی، مراکز تحقیقاتی و تصفیه خانه ها به کربن فعال و وجود مواد اولیه ارزان تولید این ماده در کشور می‌تواند ارزش افزوده بسیار بالایی به همراه داشته باشد.

کربن فعال, تصفیه پسابهای معدنی و فاضلاب صنعتی, فعال سازی شیمیایی و فیزیک