نرجس بالیده - دانشجوی کارشناسی ارشد ،گروه معماری ،واحد دزفول ، دانشگاه آزاد اسلامی ،دزفول،ایران
مهنوش محمودی - استادیار ،گروه معماری ،واحد دزفول ، دانشگاه آزاد اسلامی ،دزفول،ایران

بررسی و شناخت اصول اقلیم حاکم بر معماری مساجد سنتی معماری بومی هر محل دارای خصوصیاتی است که دوام و بقای آن را طی سالیان متمادی تضمین نموده است. این خصوصیات امکان همزیستی مسالمت آمیز معماری با محیط زیست و همسازی آن با شرایط اقلیمی را فراهم کرده است. برای شناسایی این خصوصیات به ویژه شگردهای به کار رفته در معماری مساجد سنتی قبل از هر چیز لازم است فضاهای معماری مساجد از نظر نیازهای اقلیمی دسته بندی شود. سپس خصوصیات معماری مساجد سنتی مختلف شهر دزفول از نظر همسازی با شرایط محیطی را شناسایی و با یکدیگر مقایسه کردیم .با توجه به اهمیت و نقش اقلیم در ساختار فضایی مساجد ، پژوهش حاضر به تبیین نقش اقلیم در معماری مساجد سنتی شهر دزفول از لحاظ جانمایی فضا ها ی مختلف مورد نیازو موقعیت فضای باز و بسته و دسترسی ها و جهت گیری ساختمان پرداخته است.این تحقیق کاربردی از نظر روش توصیفی -تحلیلی و پژوهشی نمونه ی موردی با تاکید بر مطالعات کتابخانه ای -اسنادی صورت پذیرفته است و جمع آوری داده ها و اطلاعات به صورت میدانی و استفاده از کروکی و نقشه صورت گرفته است .نتایج و تحلیل ها بیانگر آن است که در طراحی اکثر مساجد این شهر اهمیت دادن به نقش اقلیم مورد توجه قرار گرفته است .به این ترتیب جانمایی فضاها ی مختلف مورد نیاز و موقعیت فضای باز و بسته و دسترسی ها وجهت گیری ساختمان در راستای اهمیت دادن به اقلیم منطقه مورد مطالعه رعایت شده است .

اقلیم، معماری سنتی ،مساجد ، دزفول