رضا پارسا - کارشناس ارشد مهندسی سواحل و بنادر مهندسان مشاور فرادریاعرشه
احمد شانه ساززاده - استادیار گروه مهندسی عمران دانشگاه اصفهان
حسین اردلان - مربی گروه سواحل و بنادر موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو
علیرضا الهیار - مدیرکل سواحل و بنادر سازمان بنادر و دریانوردی

بندر سوزا، از بنادر صیادی واقع در جنوب جزیره قشم، به دلیل انتخاب مکان نامناسب، متأثر از رسوب گذاری شدیدِ صورت گرفته در دهانه وحوضچه بندرتقریباً بلااستفاده گردیده است. در این مطالعه به بررسی شرایط رسوبی منطقه ساحلی بندر سوزا و تعیین موقعیت مناسب جدید جهتساخت بندری جایگزین پرداخته شده است. بدین منظور مطالعات جامعی بر کلیه پارامترهای اثرگذار در فرآیندهای رسوبی صورت گرفته است.بررسی و مقایسه تصاویرهوایی و ماهوارهای، شواهد محلی، تعیین جهت و شدت امواج و جریانات ساحلی و نهایتاً مدلهای تجربی و عددی برآورد نرخ انتقال رسوب و تغییر خط ساحل در این مطالعه مورد استفاده قرارگرفته است. سواحل سوزا در گستره ای کمتر از 8 کیلومتر، از لحاظ فرآیندهای رسوبی و تغییرات خط ساحل دارای سه ناحیه قابل تفکیک می باشد. جهت تعیین مکان مناسب برای احداث بندر، تعیین دقیق رفتاررسوبی این نواحی ضروری است. از این رو بر اساس ارزیابی و تخمین ابعاد مختلف فرآیندها و مسائل رسوبی در محدوده طرح، موقعیت مناسب وبهینه از حیث فرآیندهای رسوبی جهت ساخت بندر جدید پیشنهاد شده است. باید توجه داشت یک محدوده نسبتاً کوچک ساحلی بسته به تاریخچه زمین ساختی، ریخت شناسی، وجود ویا عدم وجود منبع رسوبی و شدت و راستای امواج ویا جریانهای ساحلی، ممکن است شاهد فرآیندها و عکس العملهای متفاوتی باشد. لذا هدف از این مقاله، ارائه نمونه و تأکید برلزوم مطالعات کوچک مقیاس فرآیندهای رسوبی در حین بررسی و جانمایی بنادر می باشد.

انتقال رسوب، تغییرات خط ساحل، جانمایی بندر، بندر سوزا، جزیره قشم