تدقیق دو مفهوم «نمونه» و «مورد» و سنجش نسبت آن ها با «طراحی پژوهی» در معماری منظر

اصطلاح «نمونه موردی» کاربرد زیادی در معماریمنظر دارد. اما درباره مفهوم این اصطلاح مطالعه قابل توجهی انجام نشده است. تحقیق حاضر بر آن است تا ضمن تدقیق تفاوت دو مفهوم «نمونه» و «مورد»، به عنوان واژگان تشکیل دهنده اصطلاح فوق، ارتباط آن ها را با پارادایم «طراحیپژوهی» بسنجد. هدف، کاهش موانع نظری و ضعف اصطلاح شناسی است. راهبرد تحقیق استدلال منطقی است. نخست با مطالعه کتابخانه­ای، دوره های اصلی که معنای واژه­ها در بستر آن­ها بروز می­یابد استخراج شده است. دوم، با تحلیل محتوای کیفی این دوران­ها، تعاریفی برای تشخیص تفاوت اصطلاحات پیشنهاد شده است. سوم با تکمیل پرسشنامه از میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی، که تحت تعلیم استادان مختلفی در طی تحصیل­شان بوده اند، نتایج مرحله دوم بررسی و نهایتا نتیجه گیری شده است. نتایج نشان می­دهد بین «نمونه»­ و «مورد» تفاوت معنایی مهم روش شناختی وجود دارد که حداقل می­تواند منجر به تفکیک پنج اصطلاح «پیشینه­ها»، «نمونه موردی»، «نمونه آماری»، «مورد پژوهشی» و «مورد پژوهی» گردد ولی این تفاوت معنایی نزد پاسخ دهندگان کم رنگ و فاقد وجه بین الاذهانی است. «مطالعه مورد­ها» در مقایسه با «مطالعه نمونه­ها»، به سبب وجود ظرفیت­های بالا برای مواجه شدن با گوناگونی، پیچیدگی و نامعلومی، توان بیشتری برای ادغام با طراحی­ پژوهی دارد؛ ولی بخش بسیار اندکی از پاسخ دهندگان با مفهوم طراحی پژوهی آشنا هستند.

Keywords:

نظریه , مطالعه موردی , طراحی پژوهی , معماری منظر , روش شناسی