نظارت قضایی دیوان عدالت اداری بر تصمیمات و اقدامات بنیاد شهید و امور ایثارگران در خصوص احراز جانبازی

از جمله موضوعاتی که بنابر ماهیت انقلاب اسلامی و حوادث اتفاق افتاده قبل و بعد از آن در عرصه قانونگذاری کشور نمود و بروز ویژه داشته مقولات مرتبط با ایثارگران بوده است یکی از این موارد موضوع جانبازی است. که قانونگذار در تعریف مشخص از جانبازی ارائه نموده و بعدا در دستورالعمل، آیین نامه های اجرایی ضوابط و مصادیق آن مشخص شده است.در نظام جمهوری اسلامی ایران با تاسی به مبانی فقهی و شرعی قوانینی در رابطه با تامین نیازهای ایثارگران به تصویب رسیده و در همین راستا نهادهای خاصی از قبیل بنیاد شهید، بنیاد جانبازان، ستاد رسیدگی به امور آزادگان جهت رسیدگی بهتر به امور این قشر از جامعه تاسیس گردیده است. و بعدا در سال ۱۳۸۳ با اذن مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و تصویب شورای عالی اداری نهادهای مذکور تجمیع و بنیاد شهید و امور ایثارگران تاسیس گردید.در راستای انجام این وظیفه دینی نسبت به جانبازان با توجه به تعریف جانباز در قوانین خاص مربوط به ایثارگران جهت احراز جانبازی و با عنایت به تنوع موارد جانبازی که ناشی از عوامل مختلف می باشد دستورالعمل های مختلف در این خصوص توسط بنیاد شهید و امور ایثارگران و هیات محترم دولت و نیروهای مسلح تدوین گردید که طی فرآیند مشخص شده با بررسی اسناد و ملاک و معاینات پزشکی ارتباط اختلالات بوجود آمده جسمی و روانی با حا دثه احراز و در نهایت جانبازی فرد مورد تایید قرار می گیرد. با توجه به اینکه گروهی از رزمندگان دفاع مقدس به علت عدم ثبت و ضبط مدارک و یا آثاری که بعدا ناشی از جنگ بوجود آمده فاقد صورت سانحه و مدارک بالینی درمانی همزمان با مجروحیت بودند قانونگذار جهت جلوگیری از تضییع حق این گروه از رزمندگان در تبصره بند (الف) ماده ۸۷ قانون برنامه ششم توسعه که بعدا در برنامه هفتم توسعه نیز مورد تصویب مجدد قرار گرفت مقرر نمود رزمندگانی که فاقد صورت سانحه و مدارک بالینی می باشند با شرکت در کمیسیون پزشکی یگان اعزام کننده مجروحیت ایشان بررسی و در صورت تایید مراتب به بنیاد شهید و امور ایثارگران اعلام و بنیاد شهید و امور ایثارگران موظف گردید حداقل ۵ درصد جانبازی برای این گروه از رزمندگان اعمال نماید. دیوان عالی عدالت اداری به عنوان ملجاء مردم در رسیدگی به شکایات مردم از عدم اجرای قوانین توسط دستگاه های اجرایی آراء مختلفی در رابطه با احراز جانبازی اصدار نموده است که برخی از آراء مربوط به صلاحیت بوده و برخی دیگر در خصوص تصمیمات اتخاذ شده مبنی بر عدم احراز جانبازی توسط بنیاد شهید و امور ایثارگران، رای به نقض و ورود شکایت صادر نم وده است. و در مواردی نیز تایید نموده است. با بررسی محتوای آراء برخی از آراء با رعایت اصول نگارش، رعایت ترتیبات تنظیم حکم، مستند و مستدل اصدار یافته است و برخی از آراء به این موارد کمتر توجه شده است.هدف اساسی از انجام این پژوهش بررسی نظارت دیوان عدالت ادرای بر تصمیمات بنیاد شهید و امور ایثارگران در رابطه با احراز جانبازی می باشد. که به روش توصیفی تحلیلی و ابزار کتابخانه ای انجام شده است.