مصطفی ترکمان - کارشناس ارشداصلاح نباتات
مجتبی ترکمان - دانشجوی دکتری اکولوژی
علی اشرف جعفری - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع تهران
محمد ترکمان - کارشناس ارشدزراعت

به منظوربررسی روابط و اثرپارامترهای اقلیمی و صفات زراعی برعملکردانه گندم رقم الوند این تحقیق درسال 1384 به مدت پنج سال درایستگاه تحقیقات هواشناسی کشاورزی اکباتان همدان به اجرا درامد نتایج بررسی همبستگی نشان داد که صفات تعدادبوتهدرواحد سطح تعداددانه درسنبله وزن هزاردانه طول دوره ساقه تا سنبله دهی میزان بارندگی و درصد رطوبت نسبی همبستگی مثبت و صفات تعدادساقه غیربارور طول دوره پنجه تا ساقه دهی و طول دوره رویش تعدادساعات افتابی و مقدارتبخیر بیشترین همبستگی منفی را باعملکرددانه داشتند درتجزیه رگرسیون چندمتغیره خطی صفات وزن هزاردانه وزن دانه درسنبله کیفیت ظاهری دانه مدت زمان سبزشدن طول دوره ساقه دهی تا ظهورسنبله بیشترین تاثیرمثبت برعملکرددانه داشتند دربین متغیرهای اقلیمی دومتغیرمجموع ساعات افتابی و مجموع درجه حرارت بیشترین تاثیر را برروی عملکردداشتند نتایج تجزیه علیت نشان داد که وزن هزاردانه وزن دانه درسنبله وطول دوره ساقه دهی تاظهور سنبله دارای بیشترین اثرمستقیم بودند افزایش ساعات افتابی ازطریق کاهش وزن هزاردانه و کوتاه کردن طول دوره ساقه دهی تا ظهور سنبله و کاهش وزن دانه درسنبله بطور غیرمستقیم موجب کاهش عملکرددانه گردید درنهایت دربین پارامترهای اقلیمی میزان بارندگی و رطوبت نسبی بیشترین تاثیرمثبت و مجموع ساعات افتابی و تبخیر بیشترین تاثیرمنفی برعملکرددانه گندم داشتند.

گندم، پارامترهای اقلیمی، صفات فنولوژیکی، همبستگی، رگرسیون و تجزیه علیت