امیر معروفی نیا - دانشجوی کارشناسی ارشداصلاح نباتات
اسدالله احمدی خواه - اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
محمدهادی پهلوانی - اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
نادعلی باقری - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

به منظورمطالعه تغییرات مورفولوژیکی لاین های موتانت برنج حاصل ازجهش زایی لاین ندا با ماده شیمیایی EMS 13لاین موتانت نسل M3 برنج به همراه لاین مادری به عنوان شاهد مورد ارزیابی قرارگرفتند بدینمنظورازمایشی براساس طرح بلوکهای کامل تصادفی درمزرعه تحقیقات دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان درسال 1390 انجام گرفت صفات مورفولوژیکی اندازه گیری شده با نرم افزار SAS9.1 تجزیه شدند که ژنوتیپ ها ازنظر کلیه صفات شامل ارتفاع بوته بیوماس و عملکرد و اجزای آن مثل طول خوشه تعدادپنجه تعداد کل دانه دانه پر دانه پوک و وزن صددانه ازلحاظ اماری اختلاف معنی داری را نشاندادند که مبین تاثیر گسترده جهش درعملکردو اجزای آن بین لاینهای مورد مطالعه میب اشد براساس مقایسه میانگین ها لاین MT58 به عنوان کوتاهترین لاین شناخته شد ضمن اینکه 4روز نسبت به لاین مادری زودرس ترشده بود همچنین لاین MT100 به عنوان پرعملکردترین لاین شناخته شد به منظور گروه بندی لاین ها براساس صفات مورفولوژیکی با استفاده ازضریب تشابه اقلیدسی و روش گروه بندی UPGMA ازنرم افزار NTYSIS استفاده شد که تجزیه خوشه ای لاین های مورد مطالعه را به چهارگروه تفکیک نمود باتوجه به نتایج تحقیق نتیجه گیری شد که جهش زایی شیمیایی ابزارمناسبی برای ایجاد تغییرات مورفولوژیکی و ازاین رو برای انتخاب لاین های دارای صفات مطلوب میباشد

برنج، UPGMA ، EMS، صفات مورفولوژیک، انتخاب