علی محمد مصدق راد - باز هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان - دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی

ارگونومی علم اصلاح و بهسازی محیط کار، شغل و تجهیزات و تطابق آن با قابلیت‌ها و محدودیت‌های انسان است. بدون شک به کارگیری ملاحظات ارگونومیک و آموزش در این زمینه در هر سازمانی نقش بسزایی در مدیریت بهره‌وری آن سازمان دارد. عدم رضایت این ملاحظات منجر به کاهش انگیزه و بازدهی نیروی انسانی، افزایش میزان جابجایی و غیبت کارکنان و در نهایت کاهش اثربخشی، کارایی و بهره‌وری سازمان می‌گردد. این پژوهش توصیفی، مقطعی و بنیادی - کاربردی به منظور بررسی شرایط کاریه کادر پرستاری، تأیید مشکلات کاری و آسیب‌های شغلی آن‌ها بر میزان آگاهی آن‌ها از علم ارگونومی کاربردی در سال 1٬381 در واحدهای پرستاری شش بیمارستان اصفهان صورت گرفت. جامعه پژوهش شامل کلیه کادر پرستاری بیمارستان‌ها اعم از سرپرستان، پرستاران، کمک پرستاران، بسیار و کمک به یاران (1٬549 نفر) می‌باشد که بر اساس نمونه‌گیری طبقه‌بندی سهمیه‌ای 753 نفر از آن‌ها با استفاده از یک پرسش‌نامه مورد بررسی قرار گرفتند. میزان آگاهی پرستاران در زمینه ارگونومی با میانگین 0/75 ± 2/21 از پنج امتیاز در حد ضعیف، شرایط کاریه پرستاران (از لحاظ روشنایی محیط کار، پهنی، گرمایش، سرمایه شد، آرامش، تجهیزات، محیط کار، وسایل حفاظتی و ....) با میانگین 0/67 ± 2/06 از پنج امتیاز در حد ضعیف، میزان مشکلات کاری و آسیب‌های شغلی با میانگین 0/94 ± 2/01 از پنج امتیاز در حد که در رعایت اصول ارگونومیک در ایستگاه‌های کاری پرستاری با میانگین 0/09 + 0/66 از یک امتیاز در حد خوب ارزیابی شده است. بین میزان آگاهی کادر پرستاری از علم ارگونومی و میزان آسیب‌های شوقی از لحاظ آماری ارتباط معکوس معناداری مشاهده شد ( 0.00 = p ). بین شرایط کاری و میزان آسیب‌های شوقی از لحاظ آماری ارتباط معکوس معناداری مشاهده شد ( 0.00 = p ) . بین رعایت اصول ارگونومی در ایستگاه‌های کاری بر میزان آسیب‌های شغلی کادر پرستاری ارتباط معناداری مشاهده شد ( 0.05>p ). با استفاده از نتایج فوق می‌توان بیان نمود که به کارگیری ملاحظات ارگونومیک و فراهم نمودن آموزشی کافی در این زمینه و بهره‌گیری از وسایل و تجهیزات ایمنی بخش قابل ملاحظه‌ای در افزایش بهره‌وری نیروی انسانی سازمان دارد. بنابراین آموزش بهداشت حرفه‌ای باید یکی از اهداف عملیاتی دانشکده‌های پرستاری به طور اعم و بیمارستان‌ها به طور اختصاصی باشد و این مهم باید در برنامه‌ریزی‌های آموزشی منظور گردد.

ارگونومی ، بیمارستان، کادر پرستاری ، آسیب‌های شغلی