بررسی اثر هوشمندسازی آبیاری بر بهره وری آب آبیاری

با توجه به رشد جمعیت و مشکلات کم آبی در کشور، افزایش میزان بهره وری در بخش کشاورزی از وظایف اساسی وزارت جهاد کشاورزی است. بطوریکه میزان تولیدات کشاورزی از ۱۳۱ میلیون تن شرایط کنونی بایستی به ۲۱۱ میلیون تن در سال ۱۳۳۱ برسد. بنابراین ضروریست که در زمینه افزایش تولید مواد غذایی، نهاد کوشش را به کار بست. یکی از راهکارهای استفاده بهینه از منابع آب محدود و بهبود بهره وری آب در بخش کشاورزی بهره گیری از سیستم های مدیریت هوشمند آبیاری می باشد. از اینرو انتظار می رود هوشمندسازی بتواند بهره وری آب را تا حد بالایی بهبود بخشد. لذا این پژوهش در سال های ۱۳۱۱-۱۳۱۲ به منظور ارزیابی جامع و تخصصی بر روی سامانه هوشاب با احداث پایلوت الگویی در شهرستان کرمانشاه انجام شد. به این منظور مزارع در ایستگاه تحقیقاتی مهرگان با مشورت کارشناسان مدیریت آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه انتخاب شد. سپس با در نظر گرفتن مشخصات شیمیایی و فیزیکی خاک، زمان و میزان دسترسی به آب، اطلاعات برخط هواشناسی کشاورزی، اطلاعات منبع ذخیره آب و اطلاعات سیستم آبیاری استفاده شد. ساخت مزارع و وارد کردن لایه های اطلاعاتی خاک، گیاه و سامانه آبیاری در محیط گوگل ارث انجام شد. نتایج بررسی نشان داد که میزان نیاز آبی محاسباتی این سامانه با نیاز آبی محاسباتی توسط سامانه نیاز آب و نت وات همخوانی ندارد. همچنین نتایج نشان داد که میزان بهره وری فیزیکی در مزرعه گندم در مزارع تحت سامانه هوشاب و شاهد به ترتیب ۲.۳ و ۷.۲ کیلوگرم بر متر مکعب تعیین شد. میزان بهره وری فیزیکی در مزرعه یونجه مزارع تحت سامانه هوشاب و شاهد به ترتیب ۳۱.۱ و ۱.۱ کیلوگرم بر متر مکعب تعیین شد. لذا سامانه هوشاب باعث افزایش بهره وری آب به میزان ۱۱ و ۵.۱۱ در دو محصول گندم و یونجه نسبت به مزرعه شاهد شد.

Keywords:

بهره وری , مزارع الگویی , مدیریت هوشمند آبیاری