مرتضی ذوالفقاری - کارشناس ارشد هواشناسی، اداره کل هواشناسی استان مرکزی
محمدناصر هاشمی - کارشناس ارشد کشاورزی، اداره کل هواشناسی استان مرکزی
محمد فتاحی - کارشناس مدیریت، اداره کل هواشناسی استان مرکزی
اعظم محمدی - کارشناس الکترونیک، اداره کل هواشناسی استان مرکزی

شناخت پدیده های حدی و بحران زا مانند وقوع یخبندان شدید و اطلاع رسانی به موقع از زمان شروع و خاتمه، کمک شایانی در جهت به حداقل رساندن خسارات ناشی از سرمازدگی خواهد کرد. از دیدگاه سینوپتیکی کاهش دمای هوا ممکناست در اثر سرد شدن شبانه سطح زمین در محل و یا انتقال توده هوای سرد از یک ناحیه به ناحیه دیگر رخ دهد. در دو حالت وشرایط فوق چنانچه دمای هوا به کمتر از صفر کاهش یابد به ترتیب یخبندان تابشی و فرارفتی رخ داده است. در استان مرکزی و شهرستان ساوه مهم ترین قطب تولید انار، زیتون و پسته خسارات سرمازدگی توسط سازمان جهاد کشاورزیبین 50 تا 100 درصد به ارزش ریالی بیش از 300 میلیارد تومان برآورد گردید. در این تحقیق با استفاده از داده های دمای کمینه و بیشینه، سمت و سرعت باد، فشار هوا و نقشه های سطح زمین و سطوح فوقانی، یخبندان شدید دی و بهمن ماه1386 مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. بررسی ها نشان می دهد طی این مدت دمای بیشینه هوا در زمستان از 16 دی ماه تا 18 بهمن کمتر از 5- درجه سانتی گراد و دمای کمینه نیز کمتر از 20 - درجه سانتی گراد بوده است (یخبندان بسیار شدید و کشنده). در این ایام همواره زبانه سامانه پرفشار ترمودینامیکی سیبری سطح زمین با مرکز کم ارتفاع سطوح فوقانی(یکی از مناسب ترین حالت برای انتقال هوای سرد به عرضهای پائین ) ایران، عراق و حتی بخشهای از عربستان را تحت تاثیر قرار داد که پیامد آن پایداری هوا (باد آرام)، نفوذ توده هوای سرد و خشک و وقوع هر دو یخبندان فرارفتی و تابشی بود. یخبندان زمستان 1386 اگر چه همه کشور را تحت تاثیر قرار داد ولی به بخش کشاورزی تعدادی ازاستان ها، از جمله استانمرکزی، همدان و کرمانشاه آسیب فراوان وارد گردید

یخبندان، سرمازدکی، پرفشار ترمودینامیکی سیبری، استان مرکزی