حسین فراهانی - استاد یار دانشگاه زنجان
جلال بسطامی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی؛

با احداث سد تالوار در شهرستان بیجار بر روی یکی از سرشاخه های رودخانه قزل اوزن، 12 روستا در پیرامون رود تالواربعنوان روستاهای تحت نفوذ برای احداث سد شناخته شدند. بسیاری از ساکنان این روستاها بخش نسبتا مهمی از اراضی کشاورزیخود را باید واگذار می نمودند و در مقابل وزارت نیرو، قیمت ریالی این اراضی را به مالکان بپردازد؛ از آنجایی که تمام اراضی آبی و بخشی از اراضی دیمی این روستاییان مشمول طرح احداث سد واقع گردید؛ بارزترین آسیب بلندمدت سد برای این روستاها نمایان گردید، بعلاوه اینکه زارعان حق استفاده از آب سد برای مزارع باقی مانده در پیرامون سد را نخواهند داشت. این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از داده های حاصل از مشاهده و پرسش نامه، در مدلSWOTو نرم افزارSPSSبه تحلیل اثرات احداث سد تالوار بر بخش کشاورزی روستاهای تحت نفوذ پرداخته است. تمامی عوامل و وزن های مربوط به جداول مدلSWOT با استفاده از نظرات کارشناسان و مسئولین مربوطه تکمیل و محاسبه گردید. از جمع بندی و تحلیل یافته های تحقیق؛ با توجه به برتری محسوس تهدید ها(3/15 نسبت به فرصت ها2/71 در مدل مذکور و پایین بودن مقادیر میانگین بدست آمده در آزمونt نسبت به عدد 3 در پرسش نامه های خانوار، این نتیجه عاید گردید که احداث سد تالوار برای بخش کشاورزی در روستاهای مورد مطالعه، دارای پیامدهای منفی مانند کاهش سطح زیر کشت، کاهش تولید و عملکرد مزارع و در نهایت کاهش درآمدهای کشاورزی برای روستاییان بوده است.

کشاورزی، سد تالوار، دهستان بابارشانی، مدلSWOT/سدسازی