سیده صغری جوادی قوزلو - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل
علی اکبر ایمانی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل
مصطفی ولی زاده - استاد مدعو دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل
امیر غریب عشقی - عضو هیات علمی مرکز کشاورزی و منابع طبیعی تحقیقات زنجان

به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی خصوصیات زراعی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بر روی 25 رقم کنجد زراعی داخلی و خارجی در استان زنجان انجام شد. در این آزمایش نحوه شاخهبندی، رنگدانه، کرکدار بودن، تعداد کپسول در پایه برگ، تعداد کپسول در بوته، تعداد ردیف در کپسول، تعداد دانه در هر کپسول، عملکرد دانه، تاریخ رسیدن، وزن هزار دانه و ارتفاع بوته مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایجنشان داد که بین تمام ارقام مورد مطالعه از نظر کلیه صفات مورد ارزیابی به استثنای صفات ارتفاع بوته و وزن هزار دانه اختلاف معنیداری در سطح احتمال 1% وجود دارد.نتایج حاصل از محاسبه ضرایب همبستگی نشان داد که ارتباط بین عملکرد دانه با تعداد دانه در هر کپسول منفی و معنیدار بود. بر اساس نتایج تجزیه علیت، تعداد دانه در هر کپسول، بیشترین اثر مستقیمو منفی ( 0.446 -) و روز تا رسیدن، اثر مستقیم و مثبتی با عملکرد دانه داشت ( 0.394 ). اثر غیرمستقیم تعداد دانه در هر کپسول از طریق روز تا رسیدن، خیلی بزرگتر از اثر غیر مستقیم روز تا رسیدن از طریق تعداد دانه در هر کپسول بود.

کنجد، تنوع ژنتیکی، عملکرد، تجزیه علیت، اجزاء عملکرد