بررسی اوضاع اجتماعی در شعر ادیب المالک فراهانی و فرخی یزدی

بررسی و شناخت آثار ادبی و تحلیل زندگی آفرینندگان آنها از جاه تاثیر غیرقابل انکار جامعه بر اثر ادبی حکایت می کند. هر دوره ای مانند آینه ای است که زندگی اجتماعی آن عصر را در خود انعکاس می دهد. از این منظر دوره ی مشروطه به عنوان فصلی تازه در تاریخ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران محسوب می شود. ادبیات در این دوره، همم قدم با سایر تحولات دچار تحول فصلی تازه شده و به عنوان مددکاری به جریان تحولات خود را ایفا کرده است. در این برهه های خاص از تاریخ ایران، «ادیب المالک فراهانی و فرخی یزدی» از جمله آن دسته از شاعرانی هستند که در بطن حوادث و تحولات این دوره بوده و در لابه لای اشعار خود تصاویر روشن و شفافی از وجود فاصله طبقاتی بین فقیر و غنی، وضعیت اقتصادی افسار ... نشان می دهند. بر این اساس، محرومیت های فراوان مردم کوچه و بازار گویای حوادث خاص سیاسی و اجتماعی ... است. در پژوهش حاضر با هدف تبیین شاخص های اشعار اجتماعی ادیب المالک فراهانی و فرخی یزدی و با روش توصیفی تحلیلی به ارزیابی بازتاب مسائل اجتماعی در اشعار شاعر منتخب «ادیب المالک فراهانی و فرخی یزدی» پرداخته، مهمترین مضامین اجتماعی اشعار آنان را بازشناخته و در رویکردی مقایسه ای وجوه اشتراک و افتراق دیدگاه های آنان را بررسی می نماییم. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که «ادیب المالک فراهانی و فرخی یزدی» به عنوان شاعر آگاه به مسائل سیاسی و اجتماعی جامعه ی خود، همچون یک منتقد اجتماعی رویای پنهان اجتماع عصر خود را به عرصه ی شعر گسترده و مضامینی چون ظلم ستیزی، دعوت به مبارزه علیه استبداد، ستیزه خواهی، آزادی و عدالت و تحلیل چهره های فعال اجتماعی دوران از جمله درون مایه های مشترک در شعر این دو شاعر است.

Keywords:

ادبیات اجتماعی , نقد جامعه شناسی شعر مشروطه , ادیب المالک فراهانی , فرخی یزدی