مهدی زارع بیدکی - کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی (گرایش مالی)، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، کارشناس مالی دیوان محاسبات کشور و مدرس مراکز آموزش عالی و
ابوالفضل دره زرشکی - دانشجوی کارشناسی ارشدحسابداری

امروزه دولتها به وصول مالیات به عنوان رکنی مهم در تخصیص منابع، حصول اشتغال، درجه معقولی از ثبات قیمتها، توازن حسابهای بین المللی و بالاخره توزیع عقلایی و صحیح درآمدها، بهره می جویند. بنابراین مالیات در عین حال که از ضروریات بقاء هر دولت و کشور بشمار می رود، همواره موجب بروز تضاد و کشمکش بین مؤدیان و مأموران مالیاتی بوده است. پژوهش حاضر ، از جنبه تئوریک بدنبال پاسخ این پرسش است که آیا بدون کاهش درآمدهای مالیاتی همراه با جلب رضایت و اعتماد و حفظ حقوق مؤدیان، نظام مالیاتی توانسته است از فشار ناشی از حسابرسی سالانه حسابهای کلیه اشخاص توسط کادر مالیاتی رهایی پیدا کند؟ که در این راستا، ماده 272 قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 27/11/1380 ، توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی، جهت استفاده از گزارشهای حسابرسی مالیاتی، تهیه شده توسط جامعه حسابداران رسمی، بعنوان راهکار رهایی از فشار یاد شده وضع گردید و در نتیجه ارزیابی پیاده سازی چنین راهکاری، محور و هدف این پژوهش قرار گرفته است. پژوهش حاضر، با طرح سه فرضیه به و آزمون فرضیه اول بر اساس روش t زوجی و فرضیه های دوم و سوم به روش خی دو و با استفاده از نرم افزار spss ، انجام شده است. روش پژوهش حاضر، از نوع پیمایشی و میدانی است. جامعه آماری مورد نیاز برای آزمون فرضیه های این پژوهش شامل کلیه اشخاص حقوقی دارای گزارش حسابرسی مالیاتی طی سالهای 1386 الی 1390 می باشد. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش نشان می دهد که اجرای موضوع ماده 272 ق.م.م موجب افزایش درآمد مالیات تشخیصی اشخاص نمی شود یعنی فرضیه اول رد شده است، در حالیکه فرضیه دوم از دیدگاه هر سه گروه مورد تأیید قرار گرفت ولی فرضیه سوم، فقط از دیدگاه کارکنان مالیاتی و جامعه حسابداران رسمی مورد تأیید واقع شد و از دیدگاه مدیران مالی رد گردید.

مالیات ، درآمد مشمول مالیات، حسابرسی مالیاتی، ماده 272 قانون مالیاتهای مستقیم