سیدمحمدرضی مصطفوی نیا - عضو هیات علمی دانشگاه قم

واقعه عاشورا دارای ابعاد وسیعی بوده و از این رو فرهنگ تشیع را در ابعاد مختلف تحت تاثیر خود قرار داده است. این واقعه صرف نظراز ابعاد اندوهبار آن برای جهان اسلام و بویژه شیعیان، سرچشمهی الهام بخشِ حوزههای بسیار زیاد شد .ادبیات در این میان نصیب وافری از این حادثه یافت.بعد تراژیک این حادثه آنچنان غم انگیز است که در دوران های مختلف شاعران بسیار زیادی متاثر از این حادثه شاهکارهای ادبی جاودانی را دراین زمینه خلق نمودند. ویژگی غالب این اشعار بهره مندی از احساسات پاک و صادقانه است. شعری که انگیزه سرودن آن بیان صادقانه احساسات شاعر در قبال یکی از شکوهمندترین تصویرهای پایداری در تاریخ بشر است.شعر عاشورا زبان قلب و جان است. نام حسین(ع) بعد از حادثه غم انگیز عاشورا ابعاد دلالتی جدیدی به خود گرفت.ذکر این نام آنچنان در آمیخته با احساس حق طلیبی و ظلم ستیزی شد که پیوسته در طول تاریخ لرزه بر اندام قدرتهای جائر انداخته بود. این کارکرد دلالتی حادثه عاشورا دلیلی بود که دشمنان حقیقت آن را ورای ابرهای کینه خویش پنهان می کردند. اما ادبیات مجالی بود برای احیای دوباره این حادثه سرنوشت ساز. این ادبیات از دل بر می آید و بر دل می نشیند.اهمیت معرفی شاعران عاشورایی از این جهت است که اینبزرگواران در طول تاریخ از فراموش شدن یک حادثه مهم و تاثیر گذار در تاریخ بشر جلوگیری گره اند. سید رضا هندی یکی از شخصیتهای برجسته شیعه است که در این زمینه مرثیه های نغزی سروده است. این مقاله تلاش دارد تا این شاعر شیعه را از خلال تحلیل مرثیه های عاشورایی شاعر معرفی نموده و سهمی را که یشان در قبال ادبیات عاشورایی ادا نموده است تبیین نماید.

رثاء، عاشورا، شعر سید رضا هندی