ابداعات فلسفی و کلامی ملاعلی مدرس طهرانی در حکمت متعالیه

آقا علی مدرس طهرانی یکی از پنج چهره شاخص حکمت متعالیه است . وی از لحاظ علمی کم نظیر و صاحب ابتکارات و نوآوری هایی بوده. پرسش اصلی در این پژوهش این است که ابداعات فلسفی و کلامی ایشان کدام است؟ از آقا علی آثار مشهور و مهمی به جا مانده که مهم ترین اثر وی بدایع الحکم است. این کتاب بعد از اسفار مهم ترین کتاب در حکمت متعالیه می باشد .ملاعلی در فلسفه ابتکارات و امتیازات مهمی داشت.از جمله نوآوری های ایشان می توان به معاد جسمانی،اعتبارات ماهیت،وجود رابط،اصالت وجود،تشکیک وجود،بساطت وجود،حرکت جوهری،حرکت روح در آخرت و اتحاد قوس صعودی و قوس نزولی؛ اشاره کرد .ملاعلی در رساله سبیل الرشاد به اثبات معاد جسمانی پرداخته و از طریق برهان عقلی مسئله معاد جسمانی رااثبات کرده است.همچنین در باب وجود ملاعلی در رساله وجود رابط به دفاع از اصالت وجود پرداخته و اصالت ماهیت را طرد کرده اند.وی همین رساله در باب بساطت وجود که یکی دیگر از ابداعات ملاعلی است وجود راامری بسیط می داند که فی ذاته جوهر و عرض نیست او علم را هم مانند حقیقت وجود امری واحد و بسیط اما ذو مراتب می داند . در باب حرکت جوهری ملاعلی معتقد است که حرکت در تمام عالم جریان دارد و هر جزء دنیایی متناسب با آخرت خود در حرکت است و تمام موجودات به سمت غایت و کمال خود در حرکت هستند تا هویت آن ها کامل شود و این حرکات ریشه در طبیعت موجودات دارند و از درون آن ها آغاز می شود.این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شده است.

Keywords:

ابداعات , مدرس طهرانی , معاد جسمانی , اصالت وجود , تشکیک وجود , بساطت وجود , حرکت جوهری