احمد حسینی - اعضای هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام
شمس الله عسگری - اعضای هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام

خشکیدگیهای درختی متاثر از عوامل مختلفی است و در تحقیقات متعدد از آن به عنوان پدیدهای چند عاملهepisodic)یاد میشود. بسیاری از محققین معمولا در مطالعات خود عامل زمینه ای را عامل اصلی مرگ و میر دانسته و دیگر عوامل را فرعی و در پی آیند عامل اصلی به حساب می آورندAllen &Breshears, 1998; Fensham&Holman, 1999;Williamson et al,Ferrell et al, 1994; Speer et al, 2001 2000 برخی از محققین خشکی را معمولترین و اصلی ترین عاملی دانسته اند که تنش زمینه ای را در درختان بلوط ایجاد کرده و موجب کاهشهای چند عامله می شودPosson 2004: Kabrick et al 2007 ). در جنگلهای زاگرس گرچه عوامل مختلفی دست اندرکار این پدیده هستند و بایستی از طریق انجام مطالعات دقیق شناسایی شوند، اما می توان عامل اصلی را خشکسالی و خشکی در نظر گرفت، چرا که در چندسال اخیر تغییرات اقلیمی محسوسی به وقوعپیوسته و با کاهش شدید بارندگی و افزایش دما همراه بوده است. موید این مطلب هم شاخصهای اقلیمی معتبری است که تغییراتاقلیمی را کمی نموده و بطور واضح نشان می دهند. در این راستا داده های اقلیمی 25 ساله اخیر ایستگاه هواشناسی ایلام بمنظور اثبات وقوع خشکسالی و ارتباط آن با پدیده خشکیدگی درختی و تعیین روند تغییرات میزان بارندگی و دما در 25 سال اخیر و تعیینمیزان تغییرات آن در دوره خشکسالی اخیر مورد مطالعه قرار گرفت. در این مقاله از شاخص اقلیمیspi استفاده گردید. نتایج نشانداد، خشکسالی شدید تا خیلی شدید در استان ایلام در سالهای 1389-1386 به وقوع پیوسته است. همچنین مشخص گردید که میانگین بازندگی سالانه دوره خشکسالی به میزان 0/19 کمتر از میانگین بارندگی 25 ساله اخیر بود. همچنین میانگین دمای سالانهپریود خشکسالی به میزان 0/17 بیشتر از میانگین دمای 25 ساله اخیر بود. بطور کلی در 25 سال اخیر بارندگی روند کاهشی داشته و به موازات آن میزان ریزگردها و تعداد روزهای آن در طول سال افزایش یافته است

خشکیدگی، ایلام، بارندگی، دما، کاهشبلوط