تحلیل تطبیقی قراردادهای تامین مالی فاکتورینگ در نظام حقوقی تجارت بین الملل

پرداخت بهای کالا و خدمات یکی از ارکان اساسی تجارت بین الملل است که از طریق روش هایی مانند پرداخت نقدی، پیش پرداخت، حساب باز، اعتبارات اسنادی و اسناد وصولی انجام می شود. تامین منابع مالی این پرداخت ها، به ویژه در کشورهایی با تراز تجاری منفی، اهمیت ویژه ای دارد. علاوه بر واردات، توسعه صادرات نیز نیازمند ابزارهای مالی کارآمد است. صادرکنندگان از مکانیسم های مالی متنوع برای تامین سرمایه تولید و ارائه خدمات استفاده کرده و با شرایط اعتباری مناسب، دامنه مشتریان خود را گسترش می دهند. از روش های تامین مالی در این حوزه می توان به اعتبار اسنادی، اعتبار فروشنده و خریدار، تجارت متقابل، بیمه اعتباری صادرات، لیزینگ، فورفایتینگ و فاکتورینگ اشاره کرد. فاکتورینگ، به ویژه برای موسسات کوچک و متوسط، نقدینگی را از طریق انتقال مطالبات کوتاه مدت به موسسات مالی افزایش داده و ضمن کاهش تشریفات اداری، تمرکز صادرکننده را بر توسعه تجارت بیشتر می کند. این روش در قالب قراردادی میان فروشنده و عامل (موسسه مالی) انجام شده و حقوق و تعهدات طرفین را مشخص می سازد. از منظر حقوقی، این قرارداد در برخی نظام های حقوقی تحت عناوینی مانند وکالت، جعاله و حواله تفسیر می شود، درحالی که در سایر نظام ها بر اساس اصل آزادی قراردادها و ماده ۱۰ قانون مدنی تحلیل می گردد. با گسترش فاکتورینگ در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، این روش نقشی موثر در تسهیل تجارت بین المللی دارد. پژوهش حاضر ابعاد حقوقی فاکتورینگ و جایگاه آن را در نظام تامین مالی بین المللی بررسی و تحلیل می کند.

Keywords:

تامین مالی , منابع مالی , فروشنده , حقوق تجارت بین الملل , فاکتورینگ