مجید بلباسی - دانشجوی سابق دکتری، دانشکده مهندسی مواد و متالورژی، دانشگاه علم و صنعت
محمدتقی صالحی - دانشیار دانشکده مهندسی مواد و متالورژی، دانشگاه علم و صنعت
علی اصغر اکبری موسوی - دانشیاردانشکده مهندسی مواد و متالورژی، دانشگاه تهران

در بین آلیاژهای حافظ دار دمای بالای پایه NiTi آلیاژهایNiTiHfبه دلیل دمای استحاله بالا، پایداری حرارتی خوب و قیمت مناسب نسبت به دیگر آلیاژهای حافظهدار دمای بالا بسیار مورد توجه میباشند. خواص حافظهداری این آلیاژها در مقایسه با آلیاژهای دوتاییNiTiپایین میباشد. یکی از راههای افزایش میزان کرنش بازیابی این آلیاژها انجام عملیات ترمومکانیکی میباشد. در این تحقیق آلیاژNi50Ti40Hf10در کوره قوس تحت خلا آلیاژسازی و ریخته گری شد و پس از همگن سازی، نمونه ها تحت عملیات نورد سرد و آنیل قرار گرفتند. با استفاده از تست خمش کرنش های2/6 تا5/4به روی نمونه ها اعمال شد و سپس میزان کرنش بازیابی و نسبت بازیابی نمونه ها اندازه گیری شد. در تمامی نمونههای نورد سرد شده تا کرنش اعمالی 3 درصد میزان بازیابی بطور کامل اتفاق افتاد. درکرنش های اعمالی بیش از این مقدار به دلیل وقوع تغیرشکل ناشی از لغزش، بازیابی صد در صد اتفاق نیافتاد. در نمونه های نورد شده به دلیل افزایش سختی واستحکام، مقدار کرنش و نسبت بازیابی نسبت به نمونه ریختگی افزایش یافت. حداکثر کرنش بازیابی و نسبت بازیابی مربوط به نمونه 20 درصد نورد سرد و بهترتیب مقدار 5/28و93/6%بود.

آلیاژهای حافظه دار دمای بالا، آلیاژهایNiTiHf/نورد سرد، کرنش بازیابی، نسبت بازیابی