مجتبی حیدری زاد - دانشجوی کارشناسی ارشد هیدروژئولوژی، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده علوم

ایزوتوپ تریتیم, ایزوتوپ رادیواکتیو هیدروژن است که به دو صورت طبیعی در اثر تابش اشعه های کیهانی در لایه استراتوسفر و مصنوعی در اثر واکنش های ناشی از آزمایشات هسته ای ایجاد می شود. این آزمایشات علاوه برایجاد اثرات بسیار نامطلوب ناشی از ایجاد ایزوتوپ های رادیواکتیو مضر حجم بسیار گسترده ای از تریتیم را وارد اتمسفر می کنند. حجم عظیمی از تریتیم ایجاد شده در واکنش های اتمی پس از ورود به اتمسفر وارد چرخه هیدرولوژیکی شده و این مسئله را می توان از افزایش شدید غلظت تریتیم موجود در بارندگی مشاهده نمود. آنالیز تریتیم موجود در بارندگی شهر تهران که توسط سازمان بین المللی انرژی اتمی IAEA) ما بین سال های 1962 - 1987 و 2000 - 2004 انجام گرفته است این افزایش میزان تریتیم در بارندگی را نشان می دهد. در سال 1963 با منع انجام آزمایشات اتمی, غلظت تریتیم موجود در بارندگی شهر تهران پس از یک پیک عظیم به دلیل واپاشی تریتیم و همچنین نشت آن به داخل تروپوسفر شروع به کاهش می کند و در بعضی از نقاط کره زمین که فعالیت های هسته ای وجود ندارد به میزان قبل از انجام این آزمایشات رسیده است. قسمتی از حجم عظیم تریتیم تولید شده در واکنش های هسته ای وارد چرخه هیدرولوژیک شده و آن را تحت تاثیر خود قرار داده است این مسئله می تواند وسیله ای مناسب برای بررسی دقیق تر و مطالعه ژرفتر چرخه آب توسط دانشمندان قرار گیرد.

بارندگی, تهران, تریتیم, آزمایشات اتمی, اشعه های خورشیدی