حسن رستگار - دکترای مهندسی برق قدرت، دانشگاه صنعتی امیرکبیر
مهدی طالشیان جلودار - دکترای مهندسی برق قدرت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر
امین آرامش - مهندس مکانیک، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

شبکه انتقال گاز دارای ایستگاههای تقلیل فشار گاز فراوانی است. در این ایستگاهها، انرژی نهفته در گاز فشار بالا، با عبور از شیر فشار شکن طی یک فرآیند اختناقی به هدر می‌رود. توربینهای انبساطی تجهیزات مناسبی برای جایگزینی شیرهای فشار شکن سنتی در ایستگاههای تقلیل فشار گاز هستند که در عین حال می‌توانند انرژی نهفته در گاز فشار بالا را بازیابی نمایند. در این مقاله نشان داده شده است که شبکه گسترده گاز رسانی در کشور ما دارای پتانسیل بسیار بالایی برای بازیابی انرژی از طریق این نوع سیستمها است. اما استفاده از این توربینها در یک ایستگاه مشخص مستلزم مطالعات دقیق فنی و اقتصادی است. لذا با برداشت اطلاعات میدانی از مشخصات گاز عبوری از ایستگاه تقلیل فشار گاز مورد مطالعه، شرایط به کار گیری سیستمهای توربین انبساطی برای آن بررسی شده است. با مشخص شدن توان قابل استحصال در ایستگاه مورد نظر، محاسبات اقتصادی برای پروژه انجام شده است و دوره بازگشت سرمایه حدود چهار سال برای آن به دست آمده است که به کار گیری چنین سیستمهایی را در ایستگاههای تقلیل فشار گاز مورد مطالعه، دارای توجیه اقتصادی نشان می‌دهد.

ایستگاه تقلیل فشار گاز، توربین انبساطی، بازیابی توان، محاسبات اقتصادی