بررسی پیشرفت های ریزازدیادی زعفران ( Crocus sativus L. ) و چالشهای آن

زعفران، گرانبهاترین ادویه جهان، به دلیل ارزش دارویی و اقتصادی باالیی که دارد، همواره مورد توجه محققان بوده است. با توجه به محدودیتهای روشهای سنتی تکثیر زعفران مانند زمانبر بودن، تولید کم و خطر آلودگی، روش کشت بافت به عنوان یک روش نوین و کارآمد برای تولید انبوه و بهبود صفات این گیاه مطرح شده است. کشت بافت با استفاده از قطعات کوچکی از گیاه (اکسپلنت) و قرار دادن آنها در محیط کشت حاوی مواد مغذی و هورمونهای رشد، امکان تولید گیاهان جدید را فراهم می کند. در این روش، می توان از اکسپلنتهای مختلفی مانند غده، جوانه، برگ و گل برای تولید گیاهان جدید استفاده کرد. محیط کشت و نوع و غلظت هورمونهای رشد به کار رفته نیز نقش مهمی در موفقیت کشت بافت دارند. مطالعات نشان داده اند که کشت بافت زعفران با چالش هایی همچون آلودگی میکروبی، استریلی بودن گیاه و انتخاب ژنوتیپ مناسب روبرو است. آلودگی میکروبی یکی از مهمترین مشکلات در کشت بافت است که می تواند منجر به از بین رفتن گیاهان تولید شده شود. استریلی بودن گیاه نیز به دلیل ماهیت تریپلوئید زعفران، چالش دیگری است که بر باززایی گیاهان تاثیر می گذارد. همچنین، انتخاب ژنوتیپ مناسب برای کشت بافت از اهمیت باالیی برخوردار است، زیرا همه ژنوتیپهای زعفران به یک اندازه به کشت بافت پاسخ نمی دهند. با وجود این چالشها، پیشرفت های اخیر در زمینه کشت بافت زعفران، امکان تولید گیاهان عاری از بیماری، با کیفیت بالا و با صفات مطلوب را فراهم کرده است. از جمله این پیشرفت ها می توان به توسعه محیطهای کشت بهینه، استفاده از هورمونهای رشد موثر و انتخاب ژنوتیپهای مناسب اشاره کرد.

Keywords:

کشت بافت زعفران , اکسپلنت , تنظیم کننده های رشد گیاه , باززایی