سحر عشوری - دانشگاه آزاد اسلامی واحد استهبان
مهدی نصراصفهانی - مرکز تحقیقات کشاورزی و سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان
مهرزاد هنرور - دانشگاه آزاد اسلامی واحد استهبان
راضیه جلالی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد استهبان

در این بررسی ده ژنوتیپ بومی پیاز (Allium cepa) مورد کشت در سطح کشور شامل: سفید کاشان، قرمز آذرشهر، درچه اصفهان، سفید قم، قولی قصه زنجان، محلی یاسوج، هرسین، اسحاق آباد نیشابور، ابرکوه یزد، رامهرمز، در مقایسه با دو رقم خارجی شامل: تگزاس ارلی گرانو و سوبیت اسپانیش انتخاب و ویژگی های ژنتیکی آنها شامل: تعداد کروموزوم، طول بزرگ ترین و کوچک ترین کروموزوم و نسبت آنها، میانگین نسبت بازوی بلند به کوتاه و بالعکس، میانگین طول کروموزوم ها و تقارن کاریتیپی در هر رقم مورد بررسی قرار گرفت. این بررسی ها بر پایه ی یک طرح آماری فاکتوریل در قالب کامل تصادفی انجام و تجزیه ی آماری داده ها به وسیله ی نرم افزار SAS و مقایسه ی میانگین ها با آزمون چند دامنه ی دانکن (DMRT) صورت پذیرفت. نتایج حاصله نشان داد که عدد پایه ی کروموزومی در همه ی ژنوتیپ های مورد بررسی x=4 و تعداد کروموزوم 2n=4x=16 بوده و کروموزوم های ژنوم دوازده رقم مورد مطالعه از نوع متاسانتریک، ساب متاسانتریک و ساب تلوسانتریک می باشند. تجزیه ی، کاریوتیپی ژنوتیپ ها نیز با استفاده از پارامترهای طول نسبی کوتاه ترین کروموزوم (ُ%)، شکل کلی کاریوتیپ (TF%) و اختلاف دامنه طول نسبی کروموزوم (DRL) تعیین شد. که شکل کلی کاریوتیپ ها حاکی از تقارن نسبی هر دوازده رقم است. ولی بررسی طول نسبی کوتاه ترین کروموزوم (ُ%) و اختلاف دامنه طول نسبی کروموزوم (DRL) نشان داد که بین ژنوتیپ های مختلف اختلاف معنی داری داشته و از این نظر دارای متقارن ترین کاریوتیپ و دارای نامتقارن ترین کاریوتیپ می باشند.

پیاز، سیتوژنتیک، کاریوتیپ، میتوز، ژنوتیپ