حمیدرضا نیکخواه - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

به منظور تعیین پایداری عملکرد، بررسی اثرات متقابل ژنوتیپ x محیط و ژنوتیپ های سازگار با شرایط شور، تعداد 20 ژنوتیپ جو در طی سالهای زراعی 89-1387 (به مدت دوسال) در 4 ایستگاه گناباد، اصفهان، یزد و بیرجن در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط تنش شوری (EC آب و خاک بین 10 تا 14 دسی زیمنس برمتر) مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه واریانس مرکب عملکرد ژنوتیپ ها، اختلاف معنی دار برای اثر سال x مکان، ژنوتیپ و ژنوتیپ x مکان x سال نشان داد. مقایسه میانگین عملکرد نشان داد که لاینهای شماره 12، 1، 15 و 19 با داشتن عملکرد 4/751، 1/096، 3/974 و 3/946 تن در هکتار در شرایط تنش شوری بیشترین مقدار عملکرد را دارا بودند. با توجه به معنی دار بودن اثر ژنوتیپ x مکان x سال در تجزیه واریانس مرکب تیمارها جهت بررسی دقیق تر اثرات متقابل ژنوتیپ x محیط و تعیین ژنوتیپهای سازگار، از روش های تجزیه پایداری شامل روش ناپارامتری میانگین و انحراف معیار رتبه و روش تجزیه اثرات اصلی جمع پذیر و اثرات متقابل ضرب پذیر (AMMI) استفاده شد. با توجه به عملکرد دانه و معیارهای پایداری مورد استفاده ژنوتیپهای شماره 12(EBYTMS87-12) 15،(EBYTMS87-15) و 19(EBYTMS87-19) بالاترین پایداری عملکرد و بهترین سازگاری را در شرایط تنش شوری نشان داده و به عنوان ژنوتیپ های برتر انتخاب گریدند.

ژنوتیپ های جو، تنش شوری، پایداری عملکرد، اثر متقابل ژنوتیپ x محیط