حمیدرضا نیکخواه - هیئت علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج
سیدمحمدمهدی مرتضویان - استادیار گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
فضل الله حسنی - محقق مرکز تحقیقات کشاورزی شیراز
محمد شریف الحسینی - محقق مرکز تحقیقات کشاورزی مشهد

آزمایشات چند محیطی (MET) شناسظایی ارقامی که کارایی خوبی از سالی به سال دیگر دارند و از پایداری مناسبی در محیط های مختلف برخوردار هستند را امکان پذیر می سازد. رویکرد GGE بای پلات کمک شایانی به تفسیر بهتر و گرافیکی GEI نموده و لذ به شدت توجه اصلاح گران و تولید کنندگان محصولات کشاورزی را به خود جلب نموده است. با هدف بررسی پایداری و سازگاری عملکرد دانه چندین لاین امیدبخش جو با استفاده از مدل GGE-SREG بای پلات، آزمایشی طراحی و انجام گردید. تعداد 20 لاین جو در 7 منطقه واقع در نواحی معتدل ایران در طول سالهای زراعی 84-1383 و 85-1384 ارزیابی شدند. طبق الگوی which-won-where سه ابر محیط مجزا یافت شدند. بر اساس تجزیه SREG GGE- بای پلات، ژنوتیپ هایی مثل G5 و G6 سازگاری عمومی نشان داده و پایدارترین بودند در حالیکه بعضی از ژنوتیپ هایی مثل G7 و G13 به ترتیب در نیشابور و اصفهان سازگاری خصوصی نشان دادند. طبق نتایج GGE – بای پلات، ژنوتیپ G4 به دلیل دارا بودن عملکرد دانه بالا و پایداری عملکرد انتخاب گردید. نتایج نشان داد که GGE- بای پلات روشی مفید و کارآمد برای مطالعه پایداری و الگوی سازگاری ژنوتیپ ها در برنامه های اصلاح نبات و توصیه رقم می باشد.

سازرگاری، SREG GGE، تجزیه پایداری