بررسی اثر تاریخ کاشت در عملکرد، اجزای عملکرد و امکان کنترل بیماری زنگ زرد و فوزاریوم سنبله ارقام و ژنوتیپ های گندم

به منظور بررسی تأثیر تاریخهای مختلف کاشت بر امکان کنترل بیماریهای زنگ زرد و فوزاریوم سنبله گندم و عملکرد و اجزای عملکرد ارقام و لاینهای امید بخش گندم آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزارع کشت و صنعت و دامپروری مغان اجرا شد. در این بررسی چهار رقم گندم شامل بوگارو، پیشتاز، نوگال، شیرودی و دو لاین امید بخش شامل N-85-5 و N-80-19 در تاریخ های 30 مهر، 15 آبان و 30 آبان در سال زراعی 89-88 مورد مطالعه قرار گرفتند. در طول دوره رشد عملکرد دانه، طول سنبله ، تعداد سنبلچه، وزن دانه در بوته، تعداد دانه در سنبله، ارتفاع بوته، تعداد پنجه بارور، شاخص برداش و نیز ضریب پیشرفت بیماری زنگ زرد گندم و شاخص بیماری فوزاریومی سنبله اندازه گیری و ثبت گردید. نتایج نشان داد که بین تاریخهای مختلف کاشت از نظر تعداد پنجه بارور، وزن دانه در سنبله، شاخص برداشت در سطح احتمال 5% و از نظر طول سنبله و وزن دانه در کل بوته در سطح احتمال 1% اختلاف معنی داری وجود دارد. رقم بوگارو در تاریخ کاشت 30 مهر با 41/66% شاخص بیماری فوزاریومی سنبله و لاین N-80-19 در همان تاریخ کاشت با 19/82% شاخص بیماری زنگ زرد حداکثر حساسیت به این دو بیماری را داشته و همچنین رقم پیشتاز در تاریخ کاشت 15 آبان با بیشترین عملکرد دانه و بعد از آن رقم نوگال در همان تاریخ کاشت می توانند به عنوان ارقام متحمل در منطقه کشت شوند. همچنین بهترین تاریخ کاشت برای فرار از بیماریهای زنگ زرد و فوزاریوم سنبله گندم در منطقه مغان 15 تا 30 آبان می باشد.

Keywords:

گندم , تحمل , تاریخ کاشت , کنترل بیماری