اشکان تعویذی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز
مختار جلالی جواران - دانشیار دانشگاه تربیت مدرس
اسماعیل ابراهیمی - استادیار دانشگاه شیراز
احمد معینی - دانشیار دانشگاه تربیت مدرس

دیابت بیماری است که بدن نمی تواند هورمون ا نسولین را تولید یا به درستی استفاده کند. بنابراین افراد مبتلا نیاز به مصرف روزانه انسولین دارند که تا کنون مصرف انسولین با تزریق تنها راه مؤثر برای درمان بوده است. روبرو شدن با تقاضای بالای انسولین، الزام به کارگیری روشهای ارزان و با ظرفیت تولید بالا را در آینده موجب می شود. مطالعات اخیر نشان داده است که مولکولار فارمینگ در گیاهان از نظر عملی، اقتصادی و ایمنی، نسبت به بسیاری از سیستم های معمول تولید پروتئین های نوترکیب، سودمندتر می باشد. بنابراین گیاهان تراریخته گزینه های مناسبی برای تولید ترکیبات دارویی و پروتئین های انسانی همانند انسولین از طریق مهندس ژنتیک می باشند. در این پژوهش با هدف امکان سنجی خوراکی کردن انسولین، از گیاه توت فرنگی (Fragaria × ananassa Duch) به علت وجود ویتامینهای مختلف و مواد ارزشمند و مضر نبودن قند لولوز، توت فرنگی برای بیماران دیابتی به عنوان بیوراکتور استفاده شد. ژن پروانسولین انسانی در ناقل بیانی گیاهی pCAMBIA1304 تحت کنترل پیشبرنده CaMV35S و خاتمه دهنده NOS مسانه سازی شده بود. سازه مورد نظر با روش انجماد و ذوب به باکتری اگروباکتریوم منتقل شده و برای تراریختی گیاه توت فرنگی از Agrobacteriu tumefaciens روش دیسک برگی مورد استفاده قرار گرفت. بعد از باززایی جداکشتهای تلقیح شده، استخراج DNA ژنومی انجام شد و با استفاده از تکنیک PCR حضور ژن پروانسولین انسانی در گیاه تراریخت تأئید گردید. در نهایت کل پروتئین از برگ و میوه گیاه توت فرنگی استخراج شده و با استفاده از تکنیک Dot Blot بیان ژن پروانسولین انسانی در توت فرنگی مورد بررسی قرار گرفت.

پروتئین های نوترکیب، دیابت، پروانسولین انسانی، انتقال ژن