محمدرضا رئیسی نافچی - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی
مجید طالبی - عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان
حسین زینلی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی استان اصفهان

گل محمدی از مهمترین رزهای دنیای قدیم و یکی از مهمترین گیاهان معطر است که زادگاه آن فلات ایران می باشد. با توجه به تنوع فراوان صفات مورفولوژیکی در بین توده های بومی گل محمدی بررسی تنوع ژنتیکی این ژنوتیپ ها می تواند در حفظ ذخایر ژرم پلاسم این گیاه و کمک به برنامه های اصلاحی مؤثر باشد. در این تحقیق از نشانگر SRAP که ترکیب از سادگی، قابلیت اطمینان بالا، پوش متوسط سرتاسری ژنوم و با قابلیت تکثیر نواحی کدشونده است، استفاده شد. تعداد 44 ژنوتیپ گل محمدی از نواحی مختلف کشور جمع آوری شد و پس از استخراج DNA از برگ تازه و تعیین کمیت و کیفیت DNA استخراج شده، واکنش PCR انجام شد. آغازگرهای انتخاب شده در مجموع 199 باند قابل امتیازدهی تکثیر نمودند که از بین آنها 132 باند (62%) چند شکل بودند. میانگین مقدار PIC برابر 0/327 برآورد شد. دندروگرام حاصل از روش UPGMA بعضی از ژنوتیپ های استان هی همجوار را در کنار هم قرار داد که نشان دهنده سازگاری ژنوتیپ های مختلف به شرایط محیطی هر منطقه می باشد. تجزیه به مؤلفه های اصلی نیز نشان داد که 3 مؤلفه اول در مجموع 45/44 درصد از کل تغییرات را توجیه می کنند، بنابراین روش تجزیه خوشه ای به عنوان بهترین روش برای ارزیابی تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپ های گل محمدی است. در مجموع نشانگر SRAP از کارایی لازم جهت تفکیک ارقام گل محمدی برخوردار بود.

گل محمدی، تنوع ژنتیکی، SRAP، ایران