میثم علیزاده - گروه بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه پیام نور تهران
قربانعلی نعمت زاده - پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری طبرستان، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمدعلی ابراهیمی - گروه بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه پیام نور تهران
سیدحمیدرضا هاشمی - پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری طبرستان، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری

برنج بعد از گندم از مهمترین غلات به شمار می آید و غذای بیش از نیمی از مردم جهان را تشکیل می دهد. این گیاه همچنین جزء غذاهای اصلی مردم ایران محسوب می شود. در این پژوهش به منظور ارزیابی و انگشت نگاری بخشی از ژرمپلاسم برنج کشور که شامل 28 رقم محلی و 19 رقم خارجی می باشد، از نشانگر AFLP استفاده گردید. با استفاده از 10 ترکیب آغازگری تعداد 675 نوار (باند) بدست آمد که تعداد 429 نوار (63.5%) چندشلی نشان دادند. از بین آغازگرهای مورد استفاده، ترکیب آغازگری E-TTG, M-CAT با 107 نوار بیشترین تعداد نوار و ترکیب آغاز گری E-AGG, M-CTG با 34 نوار کمترین تعداد نوار را تلدی نمود. مقدار متوسط محتوای اطلاعات چندشکلی در این تحقیق (PIC) 0.65 برآورد گردید. بهترین ترکیب آغازگری برای تفکیک بهتر نمونه های برنج E-GTG, M-CCT با شاخص نشانگر 49 تشخیص داده شد. میانگین شباهت ژنتیکی بر پایه ضریب Nei، 0.67 تخمین زده شد (0.97- 0.40). دندروگرام بدست آمده با استفاده از روش UPGMA، چهار گروه اصلی را بین ارقام مورد بررسی مشخص نمود که با نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل PCA نیز همخوانی داشت. در این تحقیق نشانگر AFLP توانست اثر ا نگشت منحصر به فردی را برای تمامی ارقام ایجاد کند. با توجه به شناسایی گروه های هتروتیک، از نتایج حاصل از این تحقیق می توان در برنامه ه ای اصلاحی جهت تولید ارقام هیبرید و امید بخش استفاده نمود.

انگشت نگاری، برنج، نشانگر مولکولی، AFLP