میترا امین - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی کشاورزی- گل و گیاهان ژنینتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
بهروز گلعین - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات مرکبات کشور- رامسر
حامد خلعتبری لیماکی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی کشاورزی- گل و گیاهان ژنینتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
فاطمه عبادت طلب - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن

خاصیت آپومیکسی موجب تشکیل جنین های رویشی در مرکبات می گردد. جنین رویشی یک ویژگی قابل توارث است که در بسیاری از واریته های جنس ستروس یافت می شود و در اغلب موارد عدم وجود نشانگرهای مرفولوژیک و طالانی بودن دوره نونهالی، عملیات شناسایی دانهال های جنسی و غیرجنسی را در نهال های بذری مرکبات به ـدخیر می آندازد. این امر به نژادی مرکبات را مشکل، پرهزینه و وقت گیر ساخته است. نشانگرهای DNA به دلیل ا ینکه تحت تأثیر فصل و مراحل فیزیولوژیکی گیاه قرار ندارند، برای شناسایی گیاهچه های نوسلار و یگوتی و تسریع در برنامه های اصلاح نژادی بسیار سودمند و عملی می باشند. از این نشانگرها، ISSR, ISSR در تحقیق اخیر جهت شناسایی دانهال های نوسلار و یگوتی حاصل از گرده افشانی دستی بین کامکوات و سایر ارقام مرکبات مورد استفاده قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان می دهد که از 70 دانهال مورد آزمایش، 45 دانهال جنسی و 25 دانهال غیرجنسی بوده است. همچنین این نتایج بیان می دارد که جهت شناسایی حداکثر دانهال های جنسی می بایست از چندین پرایمر در آزمایشات استفاده گردد.

مرکبات، اصلاح، ISSR، نشانگرهای مولکولی، جنسی