مهدی علیپور - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
حمید عبدالهی - دانشیار، موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج
سمانه احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

بیماری آتشک یکی از مهمترین بیماریهای درختان میوه دانه دار بوده و در این میان درخت به یکی از حساسترین میزبانهای این بیماری محسوب می گردد. این مطالعه با هدف بررسی میزان تحمل ژنوتیپهای بومی این گیاه نسبت به بیماری آتشک و انتخاب و معرفی ارقام مقاوم، بر روی 30 ژنوتیپ بومی به ایران که در کلکسیون ملی به ایران واقع در کرج کشت گردیده اند، انجام شد. میزان تحمل به آتشک در شرایط گلخانه ای با مطالعه شاخص (I(ISV) بر روی ژنوتیپهای بومی استان اصفهان و در شرایط باغی با مطالعه شاخص های (I(ISV), I(USDA و (I(Fr بر روی تمامی ژنوتیپها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتیجه ارزیابی تحمل به آتشک در شرایط گلخانه ای نشان داد که ژنوتیپ KVD3 با کمی بیش از 50 درصد و ژنوتیپ SHA1 با بیش از 90 درصد پیشرفت نهایی نکروز در سرشاخه ها به ترتیب بیشترین و کمترین میزان تحمل را نسبت به بیماری آتشک دارا بودند. ارزیابی شاخص (I(USDA در شرایط باغی نشان داد که ژنوتیپ AST با میانگین نفوذ 9/5 و ژنوتیپهای KVD3 و SVS2 با میانگین نفوذ 7/6 به ترتیب مقاومترین و حساسترین ژنوتیپها نسبت به این بیماری بودند. نتیجه ارزیابی شاخص (I(ISV در شرایط باغی نشان داد که ژنوتیپ AST با 32 درصد و ژنوتیپهای M1, SVS1, PK2, PH2, M5, M6M ASM3 و ASP2 با 100 درصد پیشرفت نکروز در سرشاخه ها به ترتیب متحملترین و حساس ترین ژنوتیپها بودند. نتیجه ارزیابی شاخص (I(F نیز نشان داد که ژنوتیپ AST با فراوانی 0/5 درصد ژنوتیپهای SVS2 با میانگین فراوانی 23 درصد سرشاخه های آتشک زده به ترتیب متحملترین و حساسترین ژنوتیپها نسبت به بیماری آتشک بودند. به طور کلی ژنوتیپهای منطقه گیلان بیشترین میزان تحمل نسبت به این بیماری را دارا بودند.

آتشک، درخت به، اصلاح، گزینش ارقام مقاوم