اثربخشی «درمان شناختی رفتاری» بر دشواری ها در تنظیم هیجان، عدم تحمل بلاتکلیفی و آمیختگی فکر در زنان مبتلا به افسردگی و اضطراب همبود

مقدمه: یکی از دلایل مقاومت بیماران و کارایی ضعیف رویکردهای درمانی، هم ابتلایی اختلال افسردگی و اضطراب است. لذا هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی "درمان شناختی رفتاری" بر دشواری ها در تنظیم هیجان، عدم تحمل بلاتکلیفی و آمیختگی فکر در افراد مبتلا به افسردگی و اضطراب همبود بود. روش کار: پژوهش حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زنان بودند که با علائم افسردگی و اضطراب همبود به مراکز روانشناسی شهر اصفهان در سال ۱۳۹۹ مراجعه کرده بودند. نمونه ها به روش دسترس از مرکز مشاوره منطقه ۵ و ۷ شهر اصفهان انتخاب شدند. ابتدا با مصاحبه بالینی طبق DSM-۵، "سیاهه افسردگی بک نسخه ۲" (Beck Depression Inventory-II) و "سیاهه اضطراب بک" (Beck Anxiety Inventory)، تعداد نمونه ها ۳۲ تن به شیوه در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در ۲ گروه مداخله (۱۶ تن) و کنترل (۱۶ تن) گمارده شدند. جمع آوری داده ها با پرسشنامه جمعیت شناختی، "مقیاس دشواری ها در تنظیم هیجان" (Difficulties in Emotion Regulation Scale)، "مقیاس عدم تحمل بلاتکلیفی" (Intolerance of Uncertainty Scale) و "ابزار آمیختگی فکر" (Thought Fusion Instrument) انجام شد. روایی محتوا و روایی صوری به روش کیفی و پایایی نیز به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ اندازه گیری شد. "درمان شناختی- رفتاری" ۱۰ جلسه ۹۰ دقیقه ای برای گروه مداخله اجرا شد و گروه کنترل در فهرست انتظار بود. ارزیابی در ۳ مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری (۳ ماه) انجام شد. داده ها با نرم افزار اس پی اس اس نسخه ۲۱ تحلیل شد. یافته ها: "درمان شناختی -رفتاری" در گروه مداخله سبب بهبود معنادار عدم تحمل بلاتکلیفی، دشواری ها در تنظیم هیجان و آمیختگی فکر در مرحله پس آزمون شد. اما اثربخشی "درمان شناختی رفتاری" فقط بر روی متغیر عدم تحمل بلاتکلیفی تا مرحله پیگیری پایدار بود (۰۵/۰>P). نتیجه گیری: اثر درمان "شناختی-رفتاری" تغییرات ماندگارتری بر روی متغیر عدم تحمل بلاتکلیفی نسبت به سایر متغیرها نشان داده است. با توجه به پیش آگهی منفی و پیچیدگی زیاد افسردگی و اضطراب همبود، پیشنهاد می شود برای اثربخشی درازمدت "درمان شناختی رفتاری"، این مداخله درمانی با درمان های مکمل تلفیق و تقویت شود.

Keywords:

Cognitive Behavioral Therapy , Uncertainty , Thought Fusion , Emotional Regulation , Comorbid Depression and Anxiety. , درمان شناختی-رفتاری , بلاتکلیفی , آمیختگی فکر , تنظیم هیجان , اضطراب و افسردگی همبود.