مژگان فراهانی - گروه گیاه پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا
رضا پررحیم - بخش تحقیقات ویروس شناسی گیاهی، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران
مژده ملکی - گروه گیاه پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا
شیرین فرزادفر - بخش تحقیقات ویروس شناسی گیاهی، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران

ویروس ایکس سیب زمینی گونه شاخص جنس پوتکس ویروس از خانواده آلفافلکس ویریده می باشد. طی سال 1390، از مناطق کشت اصلی سیب زمینی در استان مرکزی شامل شازند، خمین، اراک و فراهان بازدید گردید. مجموعاً 132 نمونه برگی با علائم موزائیک، پیسک و بازماندن از رشد از 16 مزرعه جمع آوری شد. نتایج آزمون الایزا با استفاده از انتی بادی اختصاصی (بیوریا- سویس) نشان دهنده آلودگی 24 (18/1 درصد) نمونه با ویروس ایکس سیب زمینی بود. براساس آزمون الایزا میزان قوع آلودگی به این ویروس یه ترتیب کاهش در شهرستان خمین (25/7%)، شازند (18/7%)، اراک (16/2%) و فراهان (12/12%) تعیین گردید. خالص سازی بیولوژیکی با استفاده از مایه زنی مکنیکی روی میزبان تک لکه گل دکمه ای انجام گردید. تکثیر جدایه های ویروسی با استفاده از میزبان سیستمیک توتون و ایتبارل ی انجام گرفت. استخراج آر.ان.ای کل گیاه با استفاده از محلول آر.ان. ایکس. پلاس (سیناژن – ایران) انجام و ناحیه ژن پروتئین پوششی با استفاده از آغازگرهای اختصاصی طراحی شده در این بررسی تکثیر گردید. نتایج این آزمون بخوبی تأئید کننه بررسیهای سرولوژیک و بیولوژیک بود. در نتیجه واکنش آر.تی- پی.سی.آر یک قطعه دی.ان.ای بطول حدود 780 حفتباز تثیر گردید. تعدادی از نمونه ها که آزمون الایزا قادر به ردیابی ویروس ایکس در آنها نبود، بکمک واکنش آر.تی.پی.سی.آر مورد ردیابی و شناسایی قرار گرفتند که تأئید کننده دقت بالاتر روش پی.سی.آر در ردیابی ویروس ایکس می باشد. این اولین گزارش از ردیابی ویروس ایکس در مزارع سیب زمینی استان مرکزی می باشد.

ویروس ایکس سیب زمینی، استان مرکزی، آر.تی.- پی.سی.آر